میکروبی که خاک مریخ را به اکسیژن تبدیل می‌کند

باشگاه خبرنگاران جوان – مقاله‌ای از یک پژوهشگر ایتالیایی به‌تازگی ادعا دارد که برخی از باکتری‌ها توان تبدیل خاک مریخ به اکسیژن را دارند و ممکن است در آینده شاهد استفاده‌های واقعی از آنها برای پدیدآوردن حیات در مریخ باشیم.

تبدیل خاک مریخ به اکسیژن چگونه ممکن است؟

میکروب‌های شدیددوست یا فرین‌دوست (اکستریموفیل) گروهی از جانداران هستند که امکان رشد و تکثیر در محیط‌هایی با شرایط زیست بسیار دشوار را دارند. اخترزیست‌شناسان علاقه زیادی به این موجودات دارند؛ زیرا نه‌تنها می‌توانند داده‌های مفیدی پیرامون زیست در شرایط دشوار را به ما بدهند، بلکه نویدبخش استفاده به عنوان ابزارهای واقعی در آینده هستند. از جمله چنین کاربردهایی می‌توان به تبدیل کردن مواد غیرقابل استفاده برای دیگر موجودات به مواد اولیه مورد نیاز برای زیست اشاره نمود.

مقاله‌ای که به‌تازگی توسط یک پژوهشگر ایتالیایی در ژورنال علمی Acta Astronautica منتشر شده است، ادعا دارد که یک سیانوباکتر خاص به نام Chroococcidiopsis که در رده باکتری‌های شدیددوست قرار می‌گیرد، پتانسیل استفاده به عنوان یک از همین ابزارها را دارد. این باکتری معمولاً در بیابان‌ها یافت می‌شود و پراکندگی وسیعی در قاره‌های مختلفف از جمله آسیا، آمریکای شمالی و قطب جنوب دارد.

پژوهش‌های قبلی در پروژه‌هایی مثل BOSS و ‌BIOMEX نشان داده بود که باکتری مذکور می‌تواند پس از سپری کردن مدت زمانی در فضا و هنگام بازگشت به زمین، اقدام به ترمیم DNA خود کند و همچنان به زیست ادامه دهد. حتی پس از گذشت بیشتر از یکسال مواجهه با پرتوهای کیهانی نتوانست جهش خاصی را در این گونه ایجاد کند و نسل‌های بعدی همچنان دارای توانایی‌های نسل‌های اولیه بودند. همچنین ثابت شده است که اعضای این خانواده می‌توانند دماهای بسیار پایین حتی تا ۸۰- درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند و از قدرت بقای بسیار بالایی برخوردار هستند.

اکنون داده‌های جدید نشان می‌دهد که سیانوباکتر نام برده، قادر است در خاک ماه و مریخ هم به زیست خود ادامه دهد و از طریق فتوسنتز، انرژی مورد نیاز خود را تامین نماید. آزمایش‌ها نشان داده است که حجم زیاد پرکلرات موجود در خاک مریخ، تاثیر بسزایی روی زیست این باکتری نداشته است و مکانیسم‌های ترمیم DNA آن، قادر به رفع آسیب‌های وارد شده توسط یون‌های پرکلرات هستند.

تمامی موارد گفته شده در بالا، باعث می‌شود تا سازمان‌های فضایی به‌دنبال بررسی بیشتر میکروب‌های شدیددوست از جمله Chroococcidiopsis باشند و نحوه زیست در فضا همراه با مکانیسم ترمیم ژنوم آنها را مورد مطالعه بیشتری قرار دهند. چنین میکروب‌هایی نه‌تنها پتانسیل تامین اکسیژن مورد نیاز در سطح دیگر سیارات مانند مریخ را دارند؛ بلکه شاید بتوان روزی از سیستم ترمیم DNA آنها برای درمان بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی یا اکتسابی مانند سرطان استفاده نمود.

منبع: دیجیاتو