مصدق املاک دزدیده شده مردم را از شاه پس گرفت

باشگاه خبرنگاران جوان – اصلاحات ارضی محمدرضا پهلوی، پوششی عوام‌فریبانه بر املاکی بود که رضاشاه به زور از مالکان ستانده بود. در این میان، دکتر مصدق در اوج اقتدار خود، گامی جسورانه برداشت و املاک غصب‌شده توسط پدر شاه را از او پس گرفت. این اقدام، نه تنها یک پیروزی حقوقی، بلکه تلاشی برای بازگرداندن حق مردم بود. اما این پیروزی دیری نپایید. پس از کودتای ۲۸ مرداد، شاه دوباره صاحب این املاک جنجالی شد و با توزیع آن‌ها، همان الگوی عوام‌فریبانه پدر را تکرار کرد. این چرخه تکرارشونده، سوالی اساسی را مطرح می‌کند: آیا تلاش مصدق برای بازستاندن املاک دزدیده شده از مردم، در نهایت به ثمر نشست؟

املاکی که رضاشاه در جریان اصلاحات ارضی به روستائیان و دهقانان داد، همان املاکی بود که رضاشاه از مالکین دزدیده بود؛ بنابراین شاه با املاک دزدی پدرش تلاش می‌کرد تا در میان مردم محبوب شود. جالب اینکه این همان املاکی بود که مصدق در زمان نخست وزیریش از شاه پس گرفت، اما رژیم کودتا آن را دوباره به شاه بازگرداند. روایت انور خامه‌ای از مقابله مصدق با شاه در این زمینه از این قرار است:

«دکتر مصدق در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۳۲ شاه را وادار کرد املاکی را که به موجب قانون ۲۰ تیر ۱۳۲۸ از دولت گرفته بود به دولت پس دهد. اینها بخشی از املاکی بود که رضاشاه به زور از مالکان آن گرفته بود. پس از شهریور ۱۳۲۰ شاه تمام آنها را به دولت داد تا به صاحبان پیشین آن مسترد دارد. مقداری از این املاک طبق رای دادگاه به صاحبان آنها بازگردانده شد. بقیه را شاه پس از ۱۵ بهمن ۲۷ و در زمان اختناق پس گرفت و می‌خواست همان برنامه‌ای را که بعد از ۲۸ مرداد درباره آنها اجرا کرد انجام دهد ولی دکتر مصدق مخالف بود.»

منبع: کافه تاریخ