نقد فیلم Vicious؛ داکوتا فنینگ در نقش زنی تنها میان کابوس و واقعیت

ترجمه اختصاصی سلام سینما – نگار رعنایی: فیلم (Vicious) جدیدترین ساخته‌ برایان برتینو، همان فیلم‌ساز خلاق و مرموزی است که با (The Strangers) در ۲۰۰۸ موج تازه‌ای در ژانر وحشت به‌راه انداخت. او در اثر تازه‌اش بار دیگر به همان قلمرو آشنا بازمی‌گردد: خانه‌ای بسته، زنی تنها، و شری که از پشت در ظاهر می‌شود.

در این فیلم، داکوتا فنینگ در نقش پالی، زنی افسرده و بی‌انگیزه ظاهر می‌شود که زندگی‌اش در سکون و ناامیدی می‌گذرد. شبی سرد و بی‌انتها، درِ خانه‌اش را به روی پیرزنی مرموز (با بازی کاترین هانتر) باز می‌کند؛ اشتباهی که آغازگر سقوطی هولناک است. پیرزن جعبه‌ای عجیب را به او می‌سپارد و پیش از رفتن پیش‌بینی می‌کند: «تو خواهی مُرد.»

از این‌جا، فیلم وارد قلمرو کابوس می‌شود. جعبه نفرین‌شده پالی را آزار می‌دهد و صداهایی از درونش او را به انجام مأموریتی شیطانی وامی‌دارد: برای زنده ماندن باید سه چیز را به جعبه تقدیم کند: چیزی که از آن متنفر است، چیزی که نیاز دارد، و چیزی که بدان علاقه‌مند است. اما جعبه دروغ را تشخیص می‌دهد، و اشتباه در این بازی، بهایی مرگبار دارد.

داکوتا فنینگ؛ بازی با اعصاب بر لبه‌ ترس

در فیلمی که تقریباً تمام زمان خود را در یک خانه و با یک بازیگر سپری می‌کند، اجرای فنینگ نقطه‌ اتکای اصلی است. او در نقشی خام و بی‌پرده، با اعصابی برهنه و نگاهی آمیخته به ترس و درماندگی، مخاطب را تا پایان با خود نگه می‌دارد. هرچند شخصیت پالی پیچیدگی روانی چندانی ندارد، اما فنینگ با جزئیات رفتاری‌اش او را ملموس و باورپذیر می‌کند.

برتینو نیز مانند همیشه استاد ساختن فضای اضطراب و فشار روانی است. او از سکوت، سایه‌ها و ضرباهنگ کند بهره می‌گیرد تا احساس گیر افتادن و بی‌پناهی را به اوج برساند. بااین‌حال، برخی لحظه‌های کلیشه‌ای، از جمله پرش‌های ناگهانی و فریادهای ارواح، از تأثیر کلی اثر می‌کاهند.

وحشت فلسفی یا صرفاً بازی با ترس؟

فیلم در تلاش است تا مضامین عمیق‌تری را لمس کند: آیا جعبه استعاره‌ای از وجدان انسان است؟ آیا پالی قربانی گناه، یا بازمانده‌ای در مسیر رستگاری است؟ آیا (Vicious) تمثیلی از افسردگی و انزواست، یا فقط داستانی از تسلیم در برابر تاریکی؟

برتینو پاسخی قطعی نمی‌دهد، و شاید همین ابهام هم بخشی از جذابیت اثر باشد. اما در عین حال، همین گنگی باعث می‌شود فیلم گاه شبیه کشوی درهم‌ریخته‌ای از ایده‌ها به نظر برسد: پر از چیزهای جالب، اما بدون انسجام کامل.

(Vicious) اثری است میان دو قطب: فیلمی دلهره‌آور با بازی درخشان داکوتا فنینگ و کارگردانی پرتنش برتینو، که گاه زیر بار تکرار و تم‌های نامنسجمش خم می‌شود.
بااین‌حال، برای علاقه‌مندان به وحشت روان‌شناختی، این فیلم همچنان تجربه‌ای نفس‌گیر است؛ سفری درون ذهنی زنی که باید برای نجات خود، بهای دوست داشتن را بپردازد.