۱۰ روش مطمئن برای تشخیص برنج مرغوب از تقلبی

باشگاه خبرنگاران جوان – برنج، قلب تپنده‌ی سفره‌ی ایرانی‌هاست؛ از ته‌دیگ طلایی گرفته تا برنج سفید عطرآگینی که با خورش‌های رنگارنگ سرو می‌شود، این دانه‌ی سفید بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی ما است. اما در میان موج گسترده‌ی برندها، تبلیغات و واردات مختلف، گاهی تشخیص برنج اصیل و خوش‌پخت از نوع بی‌کیفیت، کار ساده‌ای نیست.

برنج، نه تنها یک ماده غذایی، بلکه ستون اصلی و نماد میزبانی در فرهنگ ایرانی است؛ غذایی که از شالیزارهای حاصلخیز شمال کشور نشأت می‌گیرد و عطر و طعم آن مستقیماً با خاطرات خوش خانوادگی پیوند خورده است. این دانه‌ی سفید، طی قرن‌ها جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های ما پیدا کرده است؛ از کته‌ی ساده‌ی روزانه تا پلوهای مجلسی که با دقت و وسواس طبخ می‌شوند. کیفیت این محصول مستقیماً بر لذت و سلامت وعده‌های غذایی ما تأثیر می‌گذارد، به‌طوری که یک برنج مرغوب می‌تواند یک وعده‌ی معمولی را به یک تجربه‌ی فراموش‌نشدنی تبدیل کند.

با این حال، پیچیدگی‌های بازار امروز، ورود ارقام متعدد و شباهت ظاهری برنج‌های باکیفیت به نمونه‌های تقلبی، فرآیند خرید را به یک چالش جدی تبدیل کرده است. بسیاری از مصرف‌کنندگان، ناخواسته به دلیل عدم آگاهی از ترفندهای تشخیص، متحمل ضرر شده و محصولی را خریداری می‌کنند که نه عطر مطلوب را دارد و نه پخت ایده‌آل. از این رو، دستیابی به دانش لازم برای تشخیص دانه‌ی سالم، کشیده و خوش‌عطر از دانه‌های شکسته و فرآوری‌شده، یک ضرورت برای هر ایرانی خانواده‌دوست است.

این گزارش با جمع‌آوری توصیه‌های کارشناسان تغذیه و تجربه‌ی کشاورزان، ۱۰ روش مطمئن را به شما معرفی می‌کند تا هر بار هنگام خرید برنج، انتخابی هوشمندانه و مطمئن داشته باشید.

۱۰ روش مطمئن برای تشخیص برنج مرغوب از تقلبی

۱. ظاهر، اولین راهنما

برنج باکیفیت از ظاهرش مشخص است. دانه‌های سالم باید کشیده، باریک و هم‌اندازه باشند. اگر دانه‌ها شکسته، گرد یا کوتاه‌اند، احتمال آمیختگی با برنج‌های ضعیف وجود دارد.

برنج ایرانی اصیل معمولاً رنگی سفید مایل به کرم دارد، نه براق و نه بیش از حد سفید. درخشش غیرطبیعی گاهی نشانه‌ی صیقل شیمیایی است.

۲. عطر شالیزار را حس کنید

اگر هنگام بو کردن برنج، رایحه‌ای خوش، طبیعی و خاکی‌مانند حس کردید، بدانید با محصول تازه‌ی شالیزار روبه‌رو هستید.

برنج‌های وارداتی معمولاً بی‌بو هستند یا بوی مصنوعی می‌دهند. عطری که تند و سردردآور است، حاصل افزودن اسانس شیمیایی است و هنگام پخت از بین می‌رود.

۳. لمس کنید تا مطمئن شوید

دانه‌های برنج مرغوب زیر انگشت خشک، محکم و کمی زبرند. برنج بی‌کیفیت معمولاً پوک یا پلاستیکی حس می‌شود. اگر دانه‌ها زیاد به یکدیگر بچسبند یا بیش از حد لغزنده باشند، ممکن است با مواد روغنی یا براق‌کننده پوشیده شده باشند.

۴. آزمون در آب

یک مشت برنج خام را داخل لیوان آب سرد بیندازید. برنج‌های خالص ته‌نشین می‌شوند، زیرا وزن و تراکم بیشتری دارند. اگر دانه‌ها روی آب ماندند یا در سطح شناور شدند، احتمال وجود ناخالصی و سبک‌سازی مصنوعی بالاست.

۵. رنگ طبیعی را فراموش نکنید

رنگ برنج مرغوب، طبیعی و یکنواخت است. اگر دانه‌هایی دیدید که یکی سفید براق است و دیگری زرد یا خاکستری، این نشان از ترکیب چند نوع برنج یا کهنگی محصول دارد. در برخی نمونه‌ها، افزودن رنگ مصنوعی باعث می‌شود برنج بیش از حد سفید به نظر برسد، درحالی‌که از درون بی‌کیفیت است.

۶. بو و واکنش هنگام پخت

برنج مرغوب هنگام پخت نه‌تنها قد می‌کشد، بلکه عطر آن کل خانه را پر می‌کند. اگر بعد از دم‌کشیدن هیچ بویی نداشت یا ظاهر شفته‌ای پیدا کرد، احتمالاً مواد مصنوعی در ترکیبش بوده یا مدت طولانی در انبار مانده است.

۷. آزمایش با آتش

یک روش سنتی اما جالب برای سنجش طبیعی بودن برنج: چند دانه را روی شعله‌ی ملایم بگیرید. اگر ناگهان آتش بگیرد یا بوی پلاستیک متصاعد شود، با برنج تقلبی روبه‌رو هستید. برنج سالم فقط کمی قهوه‌ای می‌شود و بوی طبیعیِ دانه‌ی پخته‌شده می‌دهد.

۸. تست با دستمال مرطوب

چند دانه برنج را درون دستمال مرطوب بپیچید و ۵ دقیقه نگه دارید. اگر رنگ دستمال تغییر کرد، به احتمال زیاد برنج رنگ‌شده است. دانه‌ی مرغوب، رنگ و لعاب مصنوعی پس نمی‌دهد.

۹. توجه به صدا و شکستگی

اگر مقداری برنج را در مشت گرفته و اندکی فشار دهید، صدای «خش‌خش» یا ترک ملایمی باید شنیده شود. این یعنی برنج خشک و خوب عمل آمده است. صدای خفه یا نداشتن صدا می‌تواند نشانه‌ی رطوبت زیاد یا شوره باشد که روی کیفیت پخت تأثیر می‌گذارد.

۱۰. توجه به منبع خرید

در نهایت، بهترین تضمین کیفیت، خرید از فروشنده‌ی معتبر است. فروشگاه‌هایی که به‌صورت رسمی در زمینه‌ی فروش برنج ایرانی فعالیت دارند، معمولاً اطلاعات دقیقی از نوع رقم (هاشمی، صدری، بینام…) و محل کشت ارائه می‌دهند. از خرید برنج‌های بدون نام یا در کیسه‌های بی‌مشخصات خودداری کنید؛ حتی اگر ارزان‌تر باشند.

تفاوت برنج تازه و کهنه

برنج تازه معمولاً نرم‌تر است و زودتر می‌پزد، اما برنج کهنه هنگام پخت قد بیشتری می‌کشد و برای میهمانی‌ها جلوه‌گرتر است. اگر قصد دم‌کشی مجلسی دارید، ترکیب ۳۰٪ برنج کهنه با ۷۰٪ برنج تازه نتیجه‌ای عالی می‌دهد.

تشخیص برنج مرغوب، فقط دانستن چند ترفند نیست، بلکه نوعی تجربه و دقت است. شناخت بو، رنگ، شکل و رفتار برنج در پخت، مانند شناخت روح یک ماده غذایی است که قرن‌ها در سفره‌ی ایرانی جریان داشته است.

با رعایت این ۱۰ نکته، دیگر فریب ظاهر یا تبلیغ را نمی‌خورید و می‌توانید با خیال راحت، عطر واقعی شالیزار را به خانه بیاورید.

منبع: همشهری آنلاین