تیم ملی امید کشورمان در آستانه سفر به امارات و سپس به عربستان برای حضور در جام ملت‌های آسیاست. تیمی که با اقتدار و رکورد صددرصد پیروزی به جام ملت‌ها رسید و همه امیدواریم طلسم ۴۸ساله نرسیدن به المپیک را سرانجام بشکند.

هادی مهدوی‌کیا، ملی‌پوش سابق کشورمان که سابقه حضور در پرسپولیس را هم دارد، یکی از مربیان تیم ملی امید است. او که با هدایت آکادمی کیا در دهه اخیر، به جرات باتجربه‌ترین عضو کادرفنی امید و متخصص کار با جوانان و استعدادهاست. در آستانه سفر تیم ملی به جام ملت‌ها پای صحبت او نشستیم.

به شکل کلی بله؛ با توجه به امکانات و بضاعت موجود فدراسیون و با توجه به آن‌چه در گذشته برای تیم‌های پایه فراهم می‌شده، ما در این دوره شرایط مناسبی داشتیم، اگرچه شاید با رقبا و استانداردهای حتی کشورهای همسایه تفاوت داشته باشد.

قبل از مرحله مقدماتی ما دو اردو ۶، ۷ روزه در کمپ تیم‌های ملی داشتیم و سپس ۱۰ روز به باشگاه ایرانیان دبی رفتیم و آن‌جا، اگرچه روزهای اول تنها ۱۰ بازیکن و ۲ گلر حضور داشتند اما بعد از یک هفته، بقیه هم رسیدند و یک بازی دوستانه کردیم که خیلی به شناخت مربیان از بازیکنان کمک کرد. دیدیم که حاصل آن اردو، سه پیروزی خوب و صعود با اقتدار به دور نهایی جام ملت‌ها به عنوان صدرنشین بود. پس از آن یک اردو و دو بازی دوستانه در اصفهان با سپاهان و ذوب آهن داشتیم که نفرات جدید و مصدومان بازگشته و آن‌ها که کمتر بازی کرده‌اند، محک خوبی خوردند. سپس به تورنمنت چهارجانبه قرقیزستان رفتیم و با تیم‌های ملی قرقیزستان، روسیه و بحرین بازی کردیم و باز نفرات جدید آن‌جا محک خوردند.

اما پس از آن دیگر خبری از تیم ملی امید نبود!

بله چون در سال منتهی به جام جهانی هستیم و برنامه رقابت‌های باشگاهی بسیار فشرده است. می‌بینید که در تمام دنیا دیگر فیفادی نداریم که بتوان اردو زد. در تیم ما همه بازیکنان لژیونر و یا شاغل در لیگ برتر هستند و فقط یک بازیکن از لیگ یک داریم. همه درگیر مسابقات باشگاهی خود بودند و تنها یک مینی‌کمپ ۳روزه و یک بازی با آلومینیوم در اراک تدارک دیدیم که به دلیل بارش برف کنسل شد. اما همان دو جلسه تمرین در اراک به ما کمک کرد تا نفرات تازه را محک بزنیم.

تیم ملی دوباره راهی امارات می‌شود تا بعد از انجام یک بازی تدارکاتی به عربستان برود. این بازی را چطور می‌بینید؟

ما هفتم دی ماه عازم دبی خواهیم شد و یک دیدار دوستانه با تیم ملی امید چین آن‌جا برگزار می‌کنیم. درست مثل اردویی که قبل از مسابقات مقدماتی داشتیم که حاصل آن را در تورنمنت اصلی دیدیم که بسیار به ما کمک کرد. این بازی دوستانه به بچه‌ها کمک می‌کند با سبک انتخابی مربیان آشنا و مربیان هم می‌توانند برای بازی‌های نهایی جام ملت‌ها انتخاب‌های بهتری داشته باشند.

یک فهرست از میان یک لشکر شایسته

لیست نفراتی که انتخاب شده تمام بضاعت موجود فوتبال ما در این رده سنی است؟

در تمام دنیا هر لیستی که ارائه می‌شود، یک سری گمانه‌زنی به دنبال دارد؛ این‌که چرا فلانی هست و فلانی نیست، اما واقعیت این است که مربیان از نزدیک با تیم زندگی می‌کنند و بهترین شناخت را دارند. به طور کلی ایران سرزمین استعدادهاست و خوشبختانه این دو سه سال اخیر که در لیگ برتر و لیگ‌های آزادگان، مربیان به جوانان فرصت بیشتری داده‌اند کلی استعداد جدید چهره شده‌اند. طبق برنامه آقای روانخواه -سرمربی محترم تیم ملی- تمام اعضای کادرفنی در این ماه‌ها تمام بازی‌های لیگ و جام حذفی در همه سطوح را زیر نظر گرفته و بهترین‌ها در این اردوها که گفتم، دعوت ‌شدند. به جرات می‌توانم بگویم کسی نیست که سن او به تیم امید بخورد و تاکنون به اردوهای ما دعوت نشده باشد. اما در نهایت ما فقط می‌توانیم ۲۰ بازیکن و سه گلر را به جام ملت‌ها ببریم و این فهرست از میان این لشکر شایسته، نظر کادر فنی بوده است.

آیا بازیکنی بود که شما می‌خواستید و به هر دلیل نتوانست تیم ملی را در این تورنمنت همراهی کند؟ مثل تمام سال‌های اخیر که برخی مربیان و باشگاه‌ها به تیم ملی بازیکن نمی‌دادند!

خوشبختانه خیر. باشگاه‌ها و سرمربیان لیگ برتری بیشترین و بهترین همکاری را با ما داشتند و تا قبل از همین مینی‌کمپ سه‌روزه اخیر در اراک، ما هر بازیکنی را خواستیم و دعوت کردیم به اردو آمد. موردی وجود نداشت که باشگاه یا سرمربی اجازه ندهد. فقط در این مینی‌کمپ چون برخی باشگاه‌ها درگیر جام حذفی بودند، با اجازه کادرفنی برخی نفرات در تیم‌هایشان ماندند و به جای آن‌ها نفرات جدید را دعوت کردیم تا آن‌ها نیز محک بخورند.

چرا فقط ۳ لژیونر به جام ملت‌ها می‌برید؟

ما لژیونرهای شایسته و بسیار خوبی داریم که همه آن‌ها را در این ماه‌ها محک زده‌ایم اما در نهایت در فهرست نهایی، در این مقطع زمانی -چون در آینده قطعا شرایط متفاوت خواهد بود- فقط محمدمهدی زارع و محمدجواد حسین‌نژاد، هر دو از لیگ روسیه و رضا غندی‌پور مهاجم شاغل در لیگ امارات را برگزیدیم.

تیمی که مقام می خواهد، از هیچ حریفی نمی‌ترسد

از قرعه تیم ملی و برنامه مسابقات راضی هستید؟

همیشه در هر تورنمنتی بازی اول بسیار مهم است. ما در بازی اول با یکی از اصلی‌ترین رقبای قهرمانی یعنی کره جنوبی رقابت می‌کنیم. اگر انشاالله نتیجه خوبی در این بازی بگیریم، تیم صاحب روحیه و اعتمادبه‌نفس بالایی می‌شود و ادامه مسیر برای ما هموارتر خواهد بود. این تیم لیاقت بهترین نتایج را دارد و ما همه تلاشمان را می‌کنیم تا این بچه‌ها به حق خود برسند.

با شناختی که از تیم‌های این رده سنی دارید، اصلی‌ترین رقبای ایران در مسابقات پیش رو کدام کشورها هستند؟

در فوتبال آسیا و در تمام رده‌ها مدعیان قهرمانی کاملا مشخص و یکسان هستند. ژاپن در تمام رده‌ها با کار علمی و اصولی، صاحب تیمی بسیار خوب و همواره مدعی است. کره جنوبی که در گروه خود ماست، ازبکستان هم دوبار نایب قهرمان جام ملت‌ها در این رده سنی شده و دیدیم که در سطح بزرگسالان هم برای تیم کشورمان حریفی دندانگیر بود. عربستان هم این سال‌ها با سرمایه‌گذاری عظیم تیم بسیار خوبی در رده امیدها دارد که بازیکنانش تجربه حضور هفتگی در لیگ عربستان، کنار بزرگترین ستاره‌های دنیا را دارند.

ما از دور نهایی جام ملت‌های آسیا صحبت می‌کنیم. اصلا تیم ضعیف نمی‌تواند به این مرحله برسد و در همان دوره‌های مقدماتی حذف می‌شود. اما یک قانون در فوتبال وجود دارد که اگر می‌خواهید مقام بیاورید، نباید از هیچ حریفی بترسید. باید در هر بازی بهترین خودتان باشید تمام تلاشتان را بکنید و از فرصت‌ها استفاده کنید تا به حق خود برسید.

۷۰ درصد این تیم در المپیک می توانند بازی کنند

چند درصد از بازیکنان فعلی می‌توانند در المپیک ۲۰۲۸ لس‌آنجلس برای رده سنی زیر ۲۳ سال یعنی امید بازی کنند؟

در کل نفرات مدنظر در دایره ذهنی کادرفنی، فقط ۹ بازیکن هستند که زمان برگزاری المپیک ۲۰۲۸ لس‌آنجلس سن آن‌ها از رده امید عبور خواهد کرد. با برنامه‌ریزی آگاهانه کادرفنی تیمی ساختیم که می‌توانند دو سال دیگر در المپیک لس‌آنجلس هم برایمان بازی کنند. ما روی پشتوانه‌ها از رده‌های پایین‌تر سرمایه‌گذاری کرده‌ایم و در مسابقاتی مثل همین جام ملت‌ها به بازیکنان میدان می‌دهیم تا صاحب تجربه شوند و انشاالله برای میدان اصلی یعنی همان المپیک طلسم نیم‌قرنه را بشکنند.

دولت به آکادمی‌ها زمین بدهد

با تجربه سال‌ها کار در سطوح پایه و بودن کنار تیم ملی امید، در این مقطع به نظر شما مهم‌ترین و بزرگترین مشکلات فوتبال پایه ما کدامند؟

مشکلات رده‌های پایه در واقع همان مشکلات کل فوتبال ماست. ما پتانسیل فردی و بضاعت انسانی کافی داریم اما متاسفانه امکانات سخت‌افزاری لازم را نداریم. چمن‌های مصنوعی بی‌کیفیت باعث می‌شود بازیکنان در بهترین سن برای آموزش و پیشرفت، اصلی‌ترین امکان یعنی زمین مناسب را نداشته باشند. مصدوم می‌شوند و امکان آموزش بسیاری از اصول فوتبال مثل پاس‌های سریع یا کنترل توپ را به خاطر ناهمواری زمین‌ها ندارند.

پیشنهاد شما به عنوان یکی از فعالان عرصه آکادمی و فوتبال پایه چیست؟

جواب مشخص است. فرمول موفقیت و پیشرفت در تمام دنیا ثابت بوده و می‌بینیم حتی کشورهای همسایه ما نیز که به لحاظ فرهنگی به ما شباهت دارند، این اصول را پذیرفته و به دنبال حرفه‌ای‌گری رفته‌اند. ما باید زمین و ورزشگاه بسازیم، باشگاه‌های ما باید صاحب آکادمی‌های حرفه‌ای باشند و افراد متخصص در این رده با بچه‌ها کار کنند. وقتی هنوز درگیر مسئله اول یعنی زمین هستیم، مشخص است که نمی‌توانیم به کلاس جهانی برسیم.

فوتبال باید به بخش خصوصی واقعی واگذار شود. در حال حاضر عمده زمین‌های کشور در اختیار ارگان‌های دولتی مثل شهرداری، وزارت ورزش یا وزارت آموزش و پرورش یا نهادهای نظامی است. این ارگان‌ها می‌توانند زمین‌ها را به آکادمی‌هایی که واقعا کار اصولی و درست انجام می‌دهند، واگذار کنند تا سایر باشگاه‌ها نیز تشویق شوند به کار و سرمایه‌گذاری روی رده‌های پایه رو بیاورند.

برای شکستن طلسم نیم‌قرنه به عربستان می‌رویم

سوال آخر: المپیک بعدی در سال ۲۰۲۸ در لس‌آنجلس خواهد بود. در آن زمان، از آخرین حضور ما در المپیک ۱۹۷۶ مونترال ۵۲ سال و از آخرین کسب مجوز ما برای حضور در المپیک ۱۹۸۰ مسکو ۴۸ سال می‌گذرد. چقدر امیدوار هستید که این طلسم‌ها در این دوره بشکند؟

انسان به امید زنده است. در این ۴۸ سال همه نسل‌ها و تیم‌هایی که بودند، تلاش خود را کردند. درست مثل ما و متاسفانه مشکلاتی که وجود داشته، برای ما هم وجود دارد و ما نیز مستثنا نیستیم. ما نیز هرچه در چنته داریم رو خواهیم کرد، تمام توان و تجربه این سال‌های حضور در فوتبال را می‌گذاریم تا انشالله این طلسم بشکند اما این دوره به یک دلیل کارمان از همیشه سخت‌تر است.

خود این طلسم ۵۰ساله ناکامی، بار روانی منفی دارد. از سوی دیگر همه رقبا در این سال‌ها کار کرده‌اند و ما عقب افتاده‌ایم.

بله و علاوه بر همه این موارد، در این دوره سهمیه آسیا کمتر شده و فقط دو تیم فینالیست جام می‌توانند به المپیک برسند. ما امیدواریم و تلاش می‌کنیم که در جام ملت‌های پیش رو نتیجه بگیریم اما این تورنمنت آخر دنیا و پایان کار ما نیست. ۷۰ درصد نفرات این تیم در فرصت‌های انتخابی بعدی نیز می‌توانند در رده امید بازی کنند. تجربه حضور در این جام ملت‌ها به ما و به بازیکنان کمک می‌کند تا این کار سخت را به انجام برسانیم.

وقتی یک مسئله طلسم خطاب می‌شود، وقتی نام رویا یا آرزو روی یک خواسته می‌گذاریم، یعنی کار بسیار سخت‌تر از شرایط عادی و معمولی است. اما هر آرزویی قابل دسترسی است، ما با تمام وجود این خواسته عمومی را درک می‌کنیم و برای رسیدن به این آرزو تلاش خواهیم کرد. انشاالله خدا هم کمک می‌کند تا این طلسم بالاخره بشکند و جوانان کشورمان به حق خود برسند

اینجا را بخوانید: شاهکار امیدها با شکست امارات/ صعود مقتدرانه ایران به جام ملت‌ها

* عکس‌ها از فاطمه یوسفی