به گزارش خبرگزاری تسنیم، ما با پدیده «اثر زمین» خداحافظی و بررسی می‌کنیم که کدام رانندگان توانستند این خودروهای دمدمی‌مزاج و غیرمعمول را به بهترین شکل ممکن مهار کنند.

با پایان فصل 2025، دوران خودروهای توربو-هیبریدی مجهز به پدیده اثر زمین در فرمول یک نیز به خط پایان می‌رسد. این دوره با معرفی مقررات فنی فصل 2022 آغاز شد؛ مقرراتی که برخلاف قوانین پیشین به مهندسان اجازه می‌داد از تونل‌های ونتوری در طراحی زیر بدنه استفاده کنند. هدف اصلی این تغییر،کاهش تأثیر «هوای کثیف» پشت خودرو بر نیروی رو به پایین و در نتیجه تسهیل رقابت نزدیک‌تر رانندگان در پیست بود.

در سال 2022، دنبال کردن خودروهای دیگر واقعاً تا حدی آسان‌تر شد اما با تکامل تدریجی خودروها، مشکل هوای کثیف بار دیگر به یک چالش جدی تبدیل شد. در نهایت می‌توان گفت که طراحان این مقررات فنی در دستیابی به هدف اصلی خود چندان موفق عمل نکردند.

همزمان، ماهیت شاسی خودروها نیز به‌ طور قابل توجهی تغییر کرد. برای تضمین پایداری زیر بدنه، مهندسان ناچار شدند سیستم تعلیق را بازطراحی کنند تا حرکات بدنه در هنگام پیچیدن، شتاب‌گیری و ترمزگیری به حداقل برسد. نتیجه این بود که تجربه رانندگی کمتر طبیعی شد و همه رانندگان نتوانستند خود را با این خودروها وفق دهند.

در این گزارش رتبه‌بندی ترکیبی رانندگان را بر اساس ارزیابی‌های چهار سال گذشته ارائه می‌کنیم. اگرچه حدس زدن نام بهترین‌های این دوره چندان دشوار نیست اما ترتیب آنها موضوعی قابل بحث است.

 10. الکس آلبون

الکس آلبون در سال 2022، پس از یک فصل حضور به‌ عنوان راننده ذخیره ردبول با تیم ویلیامز به خط شروع بازگشت و موفق شد خود را از نو بسازد. او طی سه سال به رهبر بلامنازع تیم بریتانیایی تبدیل شد و نقشی کلیدی در بازگشت ویلیامز به میانه جدول ایفا کرد.

اگرچه پایان فصل 2025 برای او ناامیدکننده بود و این کارلوس ساینس بود، نه آلبون، که ویلیامز را دوباره به سکو رساند اما این اتفاق می‌تواند خبر خوبی تلقی شود. حضور یک هم‌تیمی قدرتمندتر نسبت به لوگان سارجنت، آلبون را به پیشرفت سریع‌تر وادار خواهد کرد و این راننده تایلندی می‌تواند بار دیگر جایگاه رهبری تیم را تثبیت کند.

 9. کارلوس ساینس

ساینس دوران خودروهای اثر زمینی را با فراری آغاز کرد و در سال 2022 نخستین پیروزی خود در فرمول یک را به دست آورد. او در اسکودریا هم‌سطح شارل لکلرک ظاهر شد و نشان داد که توانایی رقابت با رانندگان طراز اول را دارد. پیروزی درخشان او در سنگاپور و سپس برد استرالیا، آن هم در شرایطی که هنوز از آپاندیسیت رهایی کامل نیافته بود از نقاط برجسته دوران حرفه‌ای‌اش محسوب می‌شود.

با این حال، فراری لوئیس همیلتون را به ساینس ترجیح داد و کارلوس ناچار شد به ویلیامز بپیوندد. این انتقال در ابتدا دشوار بود اما او به‌ تدریج با خودرو کنار آمد و موفق به کسب دو سکو شد. در پایان فصل 2025، ساینس عملاً به‌ تنهایی بار تیم بریتانیایی را به دوش می‌کشید و ثابت کرد که همچنان در اوج آمادگی قرار دارد.

 8. ایساک حجار

ایساک حجار بهترین تازه‌کار فصل 2025 بود و در 23 مسابقه‌ای که شرکت کرد (به‌ غیر از گرندپری استرالیا که با تصادف در دور گرم‌کننده به پایان رسید)، فراتر از انتظارهای ردبول ظاهر شد. شاید رتبه هشتم برای راننده‌ای با این میزان تجربه اندک کمی اغراق‌آمیز به نظر برسد اما این جایگاه را می‌توان نشانه‌ای از مسیر رو به رشد او دانست.

در فصل 2026، حجار در کنار مکس فرستاپن برای تیم اتریشی رانندگی خواهد کرد؛ آزمونی که حتی از نخستین حضورش در فرمول یک نیز دشوارتر است. فرستاپن پیشتر عملاً دوران حرفه‌ای یوکی تسونودا، راننده‌ای بسیار باتجربه‌تر را تحت‌الشعاع قرار داده بود. خوشبختانه برای حجار معرفی خودروهای کاملاً جدید در سال آینده فرصتی برابر برای سازگاری با شرایط تازه فراهم می‌کند.

 7. لوئیس همیلتون

گذار به خودروهای اثر زمینی بیشترین ضربه را به لوئیس همیلتون وارد کرد. در ابتدا تصور می‌شد مشکل اصلی شاسی ناپایدار مرسدس است؛ خودرویی که همیلتون گاهی موفق به مهار آن می‌شد اما به‌ تدریج مشخص شد که او از جورج راسل عقب افتاده است. حتی دو پیروزی در فصل 2024 نیز نتوانستند این تصویر را به‌ طور کامل تغییر دهند.

در سال 2025 و با انتقال همیلتون به فراری، شرایط حتی دشوارتر شد. رانندگی با خودرویی دمدمی‌مزاج‌تر، همراه با سیستم ترمزی ناآشنا مانع از آن شد که او بهترین عملکرد خود را چه در سرعت تک‌دور و چه در ثبات مسابقه‌ای نشان دهد. همیلتون در نهایت به نخستین راننده تاریخ فراری تبدیل شد که سه بار متوالی در مرحله اول تعیین خط حذف می‌شود.

6. اسکار پیاستری

اسکار پیاستری در سال 2023 نخستین حضور خود در فرمول یک را تجربه کرد و تمام دوران حرفه‌ای‌اش تا امروز با خودروهای اثر زمینی سپری شده است. او در فصل نخست امیدوارکننده ظاهر شد اما در فصل دوم نتوانست جهش مورد انتظار را نشان دهد و همچنان پشت سر لاندو نوریس باقی ماند.

با این حال، در سومین فصل حضورش، پیاستری سرانجام پتانسیل واقعی خود را آشکار کرد و حتی در مقطعی به‌ عنوان یکی از مدعیان اصلی قهرمانی شناخته شد. پایان ضعیف فصل باعث از دست رفتن عنوان شد اما اگر این روند ادامه یابد و او در سال 2026 ثبات بیشتری پیدا کند، می‌تواند پاسخ مناسبی به نوریس بدهد. البته تحقق این سناریو بیش از هر چیز به رقابت‌پذیری مک‌لارن بستگی دارد.

5. فرناندو آلونسو

تصمیم آلونسو برای ترک آلپاین و پیوستن به استون مارتین در پایان فصل 2022، تصمیمی کاملاً درست بود. او در فصل 2023 به سکو بازگشت و در 8 مسابقه نخست شش بار در میان سه نفر برتر قرار گرفت.

با این حال، پس از آن سرعت استون مارتین افت کرد و در سال‌های بعد این خودرو اغلب حتی توان رقابت برای 10 رتبه برتر را نداشت. آلونسو با وجود سن بالایش طبق استانداردهای فرمول یک همچنان عملکردی سطح بالا ارائه می‌دهد. اشتباهات او اندک و نادر هستند و اگر پروژه آدریان نیوی به ثمر بنشیند، این اسپانیایی هنوز شانس دستیابی به سومین عنوان قهرمانی خود را دارد.

 4. جورج راسل

فصل 2022 نخستین سال حضور جورج راسل در مرسدس بود و با وجود تجربه‌اش در ویلیامز، تقریباً همه‌ چیز برای او تازگی داشت. انتظار می‌رفت که او از همیلتون بیاموزد اما خیلی زود مشخص شد که راسل از همان ابتدا توان رقابت در سطح قهرمان هفت‌دوره‌ای را دارد.

اگرچه او در آغاز مرتکب اشتباهاتی شد اما به‌ سرعت به ثبات رسید و در فصل 2024 به‌ وضوح قوی‌تر از همیلتون ظاهر شد. در سال 2025، راسل نقش جدیدی را تجربه کرد: رهبر تیم. او این مسئولیت را به شکلی درخشان انجام داد و بی‌تردید بهترین فصل دوران حرفه‌ای خود را پشت سر گذاشت.

 3. لاندو نوریس

نسل خودروهای اثر زمینی، نخستین عنوان قهرمانی را برای لاندو نوریس به ارمغان آورد. او به‌ خاطر اشتباهات گاه‌وبیگاه و استارت‌های ضعیف از پول‌پوزیشن شهرت داشت. شروع فصل 2025 نیز برای او دشوار بود و چند اشتباه پرهزینه داشت؛ با این حال، نوریس تسلیم نشد.

پیروزی بااعتمادبه‌نفس او در موناکو نقطه عطفی بود و پس از آن، در حالی که رقبا دچار افت شدند، او ابتکار عمل را به دست گرفت و در مسابقه پایانی عنوان قهرمانی را از آن خود کرد. اینکه این قهرمانی نخستین و آخرین او باشد یا آغاز یک دوران تازه، هنوز مشخص نیست اما بدون تردید نوریس در آغاز فصل 2026 راننده‌ای پخته‌تر و مطمئن‌تر خواهد بود.

2. شارل لکلرک

برای شارل لکلرک نیز گذار به خودروهای جدید مشکلی ایجاد نکرد. او نخستین مسابقه تحت این مقررات، گرندپری بحرین 2022 را به پیروزی رساند و در ابتدا حتی به‌ عنوان مدعی قهرمانی مطرح شد. با این حال، فراری نتوانست هم‌پای ردبول و مک‌لارن پیش برود و شانس واقعی قهرمانی از دست رفت.

با وجود این، لکلرک با همین خودروهای اثر زمینی موفق شد نخستین پیروزی خود در گرندپری موناکو را در سال 2024 کسب کند و در همان سال برای دومین بار فاتح گرندپری ایتالیا شود. او تمام ویژگی‌های لازم برای قهرمانی را دارد، به‌ غیر از یک خودروی واقعاً رقابت‌پذیر. طبق شایعات، اگر فراری در سال 2026 چنین خودرویی ارائه نکند، ممکن است لکلرک به فکر تغییر تیم بیفتد.

 1. مکس فرستاپن

از چهار قهرمانی برگزار شده تحت این مقررات فنی، سه عنوان به مکس فرستاپن رسیده است. حتی پیش از سال 2022 نیز او یکی از برترین رانندگان گرید به شمار می‌رفت اما در چهار فصل گذشته به سطحی تازه از بلوغ و تکامل رسیده است.

به نظر می‌رسد فرستاپن پشت فرمان، بخشی از خود خودرو می‌شود. حس بی‌نظیر او نسبت به خودرو، مدیریت فوق‌العاده لاستیک‌ها و توانایی یافتن چسبندگی در جایی که دیگران آن را از دست می‌دهند، او را متمایز می‌کند. شاید تنها نقطه ضعفش، دشواری در کنترل احساسات باشد. با این حال، اغراق‌آمیز نیست اگر او را یکی از بهترین رانندگان تاریخ ورزش‌های موتوری بدانیم.

 نسل جدید چگونه خواهد بود؟

در سال 2026 فرمول یک وارد عصر خودروهایی کاملاً جدید خواهد شد. این خودروها کمی کوچک‌تر و سبک‌تر خواهند بود و بار دیگر از کف صاف بهره می‌برند. مهندسان عملاً این خودروها را از صفر طراحی کرده‌اند، بنابراین تغییر قابل توجه در توازن قدرت تقریباً قطعی به نظر می‌رسد.

علاوه بر این، واحدهای قدرت نیز دستخوش تغییر می‌شوند. اگرچه پیکربندی کلی تفاوت زیادی با گذشته ندارد اما بخش هیبریدی نقشی بسیار پررنگ‌تر ایفا خواهد کرد و نزدیک به نیمی از توان خروجی را تأمین می‌کند.

پیش‌بینی توازن قدرت در حال حاضر تقریباً غیرممکن است اما می‌توان با اطمینان گفت که حدود نیمی از تیم‌ها خود را مدعی رقابت قهرمانی می‌دانند. استون مارتین امیدوار است به جمع قدرت‌های سنتی مک‌لارن، ردبول، فراری و مرسدس بپیوندد؛ بنابرین فصل 2026 بدون تردید شروعی بسیار هیجان‌انگیز خواهد داشت.

/