«سایمون کوپر» نویسنده برجسته انگلیسی در کتاب «فوتبال علیه دشمن» از رابطه مستقیم فوتبال و سیاست سخن گفته است؛ از اینکه ورزشی پرطرفدار همچون فوتبال چگونه توانسته یک کشور و سیاستهای کلی آن را تغییر دهد و یا چطور یک کشور از فوتبال بهعنوان بازویی توانمند جهت پیشبرد اهداف و سیاستهایش بهره برده است. حال با گذشت ۲۵ سال از زمان انتشار این کتاب، به خوبی میتوان گره خوردن تار و پود فوتبال و سیاست در یکدیگر را لمس کرد و دید.
به گزارش ایلنا، به همین دلیل است که در پشت پرده سرمایهگذاریهای فوتبالی، اکثراً سیاستهای کلان دولتها خودنمایی میکند. در واقع هدف از سرمایهگذاری در فوتبال تنها پر کردن جیب باشگاهها، مدیران، مالکین و دستیابی به پیشرفت و سوددهی نیست بلکه این سرمایهگذاری در جهات مختلف باید به دولت و اداره کشور نیز کمک کند. منظور از کمک تنها به بُعد مادی محدود نمیشود و بیشترین کمک در راستای جذب جوانان به ورزش است و هر دولتی ترجیح میدهد که جوانانش به جای حضور در خیابانها، تونلها، کافهها و مراکز غیرقانونی و مخرب، در زمینهای ورزشی در حال فعالیت باشند.
یکی از عوامل موفقیت در راستای دستیابی به این اهداف، مدرنیزهتر کردن روند بلیتفروشی مسابقات و استفاده از شیوه جدید «تجاری-تجاری» یا همان «B2B» است، شیوهای که در آن وقت و البته هزینه بسیار کمی از جوانان و فوتبالدوستان جهت تهیه بلیت گرفته میشود و در عوض امکانات رفاهی بسیاری در اختیارشان قرار میگیرد. در دنیای امروزی نسل جوان به حضور سنتی در ورزشگاهها همانند گذشته علاقهمند نیست و ترجیح میدهد به جای خرید بلیت بازیها و حضور در استادیومها، در خانه یا کافهها به تماشای مسابقات از طریق شبکههای تلویزیونی متعدد بنشیند که این خود سمی کشنده برای فوتبال و سیاستهای پشت پردهاش به حساب میآید، سمی که «B2B» میتواند پادزهرش باشد.
اما سؤال اینجاست که بلیتفروشی به شکل B2B چیست؟
«لیونل مالتس» استاد دانشگاه و کارشناس بازاریابی ورزشی، درباره ویژگیها و توسعه این روش حرفهای جالبی را مطرح کرده است: «در اختیار داشتن زیرساختهای مناسب شالوده اصلی این شیوه است. در واقع اگر باشگاهی نتواند زیربنای کیفی مناسبی فراهم کند تقریباً طراحی و ارائه پیشنهادی جذاب برای آنها غیرممکن است. هنگامی که یک باشگاه مالکیت ورزشگاه و زمینهای تمرینی خود را در اختیار نداشته باشد مجبور به اجرای سیاستهای کامل عوامل بیرونی است که این عوامل میتوانند برخلاف سیاستهای کلی حرکت کنند و تنها به سوددهی بیندیشند. در چنین مواقعی نه دولتها به طور کامل و صحیح به اهداف خود میرسند و نه باشگاهها. به همین دلیل نیز در کشورهای مدرن و پیشرفته بهرهمندی باشگاهها از ورزشگاه خصوصی یکی از الزامات است.»
پروفسور مالتس در ادامه میگوید: «اگر باشگاهی مالکیت مراکز ورزشی خود را در اختیار داشته باشد، آزادی آن را دارد که فعالیتهای دلخواهش را بر اساس سیاستهای کلان توسعه دهد. برای مثال ژان کلود بلان هنگام تحویل گرفتن ورزشگاه پارک دو پرنس تصمیم به مدرنیزه کردن جایگاه VIP گرفت و این اقدام باعث افزایش چشمگیر حضور تجار جوان و موفق در ورزشگاه شد. حضور این تجار، سایر جوانان حاضر در ورزشگاه را نیز برای دستیابی به موفقیت و رسیدن به جایگاه آنها ترغیب کرد و به همین دلیل در بازهای کوتاه شاهد افزایش تمایل جوانان پاریسی برای کسب تحصیلات عالیه بودیم. در این شیوه باشگاهها قسمتی از سود ناشی از تبلیغات محیطی ورزشگاههای خانگی و البته بخشی از مبلغ اسپانسرینگ را بهعنوان یارانه جهت کاهش مبلغ بلیت مسابقات و رویدادها -برای جوانان و نوجوانان- در نظر میگیرند و به این ترتیب آیندهسازان کشور میتوانند با صرف هزینهای ناچیز، از امکانات موجود در استادیومها بهرهمند شوند.»
فراموش نکنید که بیشتر هواداران یک باشگاه فوتبال، از افراد محلی هستند و به همین دلیل دولتها برای دستیابی به اهداف خود از طریق فوتبال، باید آزادی و امکانات لازم را در اختیار باشگاهها قرار دهند تا هر باشگاه بتواند مطابق نیاز جوانان محلیشان، ورزشگاهها و اماکن خود را اداره کند. این آزادی و امکانات میتواند به صورت خصوصیسازی و واگذاری باشگاهها به سرمایهگذاران و حتی عموم مردم مبتنی بر سیاستهای کلی انجام شود.
این در حالی است که بلیتفروشی مسابقات فوتبال در ایران و بهرهمندی از پتانسیل این ورزش محبوب همچنان اندر خم یک کوچه است؛ نه بلیتفروشی الکترونیکی به درستی اجرا میشود، نه امکانات خوبی در اختیار هواداران قرار میگیرد و نه تسهیلاتی برای جوانان در نظر گرفته شده. وارد بحث خصوصیسازی تیمهای پرطرفدار پایتخت هم نشویم بهتر است چرا که ما همچنان درگیر گیتهای ورودی و نصب دوربینهای تشخیص چهره هستیم. شاید اکنون زمان آن فرا رسیده تا پس از سالها درجا زدن، سیاستهای کلان متولیان این ورزش مورد بازبینی اساسی قرار گیرد و جراحیهای لازم برای بازگشت علائم حیاتی بر پیکر فوتبال انجام شود.
آخرین اخبار ورزشی را در جامعه ورزشی آفتاب نو بخوانید.