مغز چگونه رفتار‌های ما را «مهندسی» می‌کند؟

آفتاب نو – مغز ما بیشتر از آنچه فکر می‌کنیم، زندگی و رفتار روزمره‌مان را شکل می‌دهد. هر فکر، تصمیم و احساسی که تجربه می‌کنیم، نتیجه فعالیت‌های پیچیده‌ای در مغز است و گاهی آسیب‌ها یا تغییرات کوچک در آن می‌تواند تأثیر بزرگی بر ذهن و رفتار ما بگذارد.

 یکی از مهم‌ترین پرسش‌هایی که قرن‌ها ذهن بشر را به خود مشغول کرده، این است که ارتباط ذهن و مغز دقیقا چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟ با پیشرفت علوم، رشته‌ای تخصصی پدید آمده که به طور جامع به این سؤال پاسخ می‌دهد؛ علم نوروسایکولوژی.

نوروسایکولوژی دانشی میان‌رشته‌ای است که در تقاطع روان‌شناسی و علوم اعصاب قرار دارد. هدف اصلی این علم، بررسی رابطه میان ساختارها و کارکردهای مغزی با فرآیندهای ذهنی و رفتار انسان است.به عبارت دیگر نوروسایکولوژی تلاش می‌کند روشن کند که چگونه فعالیت مغز ما به تفکر، حافظه، تصمیم‌گیری، هیجان و سایر عملکردهای ذهنی تبدیل می‌شود.

علم نوروسایکولوژی دنیایی است که به ما کمک می‌کند بفهمیم چطور مغز ما باعث به وجود آمدن ذهن، فکر، احساس و رفتار می‌شود.اهمیت نوروسایکولوژی از آنجاست که به ما کمک می‌کند ریشه عصبی بسیاری از مشکلات روانی و رفتاری را بشناسیم. وقتی دلیل واقعی مشکل در مغز شناخته شود، درمان‌ها دقیق‌تر و مؤثرتر طراحی می‌شوند. این علم باعث می‌شود بهتر بفهمیم علائم مختلف در اختلالات روان‌شناختی از کجا سرچشمه می‌گیرند و چطور می‌توانیم آن‌ها را بهبود دهیم.نوروسایکولوژی فقط برای متخصصان روان‌شناسی و روان‌پزشکی مهم نیست؛ بلکه برای هر کسی که دوست دارد بفهمد ذهن ما چگونه کار می‌کند، تفکر انتزاعی چطور شکل می‌گیرد و مغز چگونه رفتار ما را هدایت می‌کند، جذاب و مفید است.

در اصل نوروسایکولوژی پلی میان دو جهان است؛ از یک طرف مغز و ساختارهای عصبی قرار دارند و از طرف دیگر ذهن، احساس، رفتار و تجربه‌های انسانی. این علم کمک می‌کند بفهمیم مغز چگونه زمینه‌ساز تجربه‌های ذهنی ما می‌شود و چطور تعامل میان مغز و ذهن می‌تواند به سلامت روان یا بروز اختلالات روانی منجر شود.اما مغز چگونه فکر و رفتار ما را می‌سازد؟ مغز از میلیاردها سلول عصبی تشکیل شده که با سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. این سلول‌ها شبکه‌هایی می‌سازند که هر کدام مسئول پردازش نوعی از اطلاعات‌ هستند؛ مثلاً شبکه‌هایی که مربوط به حافظه‌ هستند، شبکه‌هایی برای تصمیم‌گیری یا شبکه‌هایی که هیجان و رفتار را کنترل می‌کنند.

هر تجربه، هر فکر و هر رفتار نتیجه فعالیت هماهنگ همین شبکه‌هاست. زمانی که محرکی دریافت می‌کنیم، مغز آن را پردازش می‌کند با خاطرات گذشته مقایسه می‌کند، پیش‌بینی می‌سازد و در نهایت تصمیم می‌گیرد چه واکنشی نشان دهد. به همین دلیل است که می‌گوییم رفتار، محصول مستقیم الگوهای فعالیت مغزی است و تغییر در این الگوها می‌تواند احساسات، افکار و تصمیم‌گیری ما را دگرگون کند.

منبع: فارس