به گزارش برنا؛ سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی ایران دارای ویژگی‌های خاص جغرافیایی و اقلیمی است و عشایر در این استان نه تنها قشری تاثیرگذار در جامعه بلکه دروازه‌بانان رونق تولید و حفظ هویت فرهنگی منطقه به‌شمار می‌آیند.
عشایر این استان با جمعیتی بیش از ۱۷۴ هزار نفر در فرآیندهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نقشی کلیدی ایفا می‌کنند؛ این قشر با توانمندی‌های بالای خود در تولیدات دامی، صنایع دستی و حتی مدیریت منابع طبیعی به‌عنوان یکی از ارکان مهم رونق اقتصادی استان شناخته می‌شوند.
یکی از بزرگ‌ترین ظرفیت‌های اقتصادی استان سیستان و بلوچستان تولیدات دامی آن است، عشایر این استان با نگهداری بیش از ۹۰۰ هزار راس دام سبک و سنگین قادرند نقش موثری در تامین نیازهای پروتئینی استان ایفا کنند.
سالانه بیش از پنج هزار تن گوشت قرمز از دام‌های عشایری استان تولید می‌شود که معادل ۲۵ درصد از نیاز گوشت قرمز استان را پوشش می‌دهد، این ظرفیت تولید می‌تواند به‌عنوان یک نقطه قوت در راستای استقلال غذایی و تامین نیازهای بازار داخلی مورد توجه قرار گیرد.
علاوه بر گوشت، فرآورده‌هایی چون شیر، پشم، پوست و سایر محصولات دامی نیز سهم مهمی در رونق صنعت‌های مرتبط دارند، این توانمندی تولیدی به‌ویژه در شرایط اقتصادی خاص و تحریم‌های ظالمانه می‌تواند به‌عنوان یک عامل راهبردی در کاهش وابستگی به واردات، تقویت تولیدات داخلی و همچنین تامین مواد اولیه برای صنایع مختلف مطرح شود.پ
تنوع فرهنگی و اجتماعی، ظرفیتی برای توسعه گردشگری و صنایع دستی
یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به‌فرد عشایر سیستان و بلوچستان، تنوع فرهنگی و اجتماعی آن‌هاست بطوریکه با داشتن ۲۵۶ طایفه عشایری مستقل، این استان نه تنها از نظر فرهنگی نیز دارای ظرفیت‌های بسیار بالایی است.
هر یک از طوایف عشایری در این استان با زبان، آداب و رسوم خاص خود می‌تواند منبعی غنی برای معرفی فرهنگ‌های بومی و محلی به دنیای خارج باشد.
صنایع دستی عشایر نظیر قالی‌بافی و سوزن‌دوزی به‌ویژه با استفاده از مواد طبیعی و سنتی یکی از جاذبه‌های فرهنگی و اقتصادی استان به‌شمار می‌روند، این صنایع نه تنها منبع درآمد برای خانواده‌های عشایری است بلکه به‌دلیل کیفیت و ویژگی‌های منحصر به‌فرد می‌تواند در بازارهای داخلی و خارجی جایگاهی ویژه پیدا کند.
ظرفیت‌های فرهنگی و هنری این قشر می‌تواند در توسعه گردشگری فرهنگی استان نیز نقش اساسی ایفا کند؛ با توجه به علاقه روزافزون گردشگران به آشنایی با فرهنگ‌های بومی و زندگی سنتی، عشایر این استان می‌توانند به‌عنوان نقشی اساسی در رونق گردشگری فرهنگی و بومی معرفی شوند.
به گفته کارشناسان، توسعه زیرساخت‌های گردشگری و ارائه آموزش‌های لازم به عشایر برای میزبانی از گردشگران می‌تواند به ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی کمک کند.
کوچ عشایر؛ فرصتی برای بهره‌برداری بهینه از منابع طبیعی
یکی از ویژگی‌های زندگی عشایری در سیستان و بلوچستان، کوچ دورانی است که در آن عشایر از مناطق شمالی استان (سیستان) به سمت مناطق قشلاقی در جنوب و مناطق گرمسیری کوچ می‌کنند، این روند باعث می‌شود که منابع طبیعی منطقه به‌طور بهینه مدیریت و از زمین‌های مختلف استفاده مناسبی شود.
کوچ عشایری همچنین به تولید و مدیریت پایدار دام‌ها کمک می‌کند چرا که عشایر با کوچ به مناطق مختلف دام‌های خود را از مراتع تازه و منابع آب جدید بهره‌مند می‌سازند و این به افزایش تولیدات دامی و بهبود کیفیت آن‌ها می‌انجامد.
این روند همچنین فرصتی برای ایجاد بازارهای محلی در مسیر کوچ است که می‌تواند به رونق مشاغل مرتبط با حمل و نقل، تامین اقلام اساسی و حتی فروش محصولات بومی از جمله صنایع دستی، لبنیات و سایر محصولات دامی کمک کند.
یکی دیگر از ظرفیت‌های مهم و کمتر شناخته شده عشایر، توانمندی آنان در حفاظت از منابع طبیعی و مدیریت پایدار منابع آبی و مراتع است چرا که عشایر با شیوه‌های سنتی خود که در طول سال‌ها تجربه کرده و آموخته‌اند به‌طور طبیعی در حفظ و مراقبت از محیط زیست منطقه تلاش می‌کنند.
این گروه با استفاده از روش‌های سازگار با محیط زیست نظیر چرای دام در مراتع به‌صورت دوره‌ای و تنظیم میزان بهره‌برداری از منابع طبیعی نقش مهمی در حفظ تعادل زیست بوم ایفا می‌کنند.
کارشناسان بر این باورند برنامه‌ریزی مبتنی بر کشاورزی پایدار و دامداری تلفیقی که از ظرفیت‌های طبیعی و منابع محلی به‌طور بهینه بهره می‌برند، می‌تواند به توسعه پایدار و حفظ منابع طبیعی منطقه منجر شود.
ظرفیت‌های کارآفرینی و توسعه مشاغل وابسته
عشایر سیستان و بلوچستان با داشتن مهارت‌های خاص در دامداری، کشاورزی، صنایع دستی و حتی بخش‌هایی از کارآفرینی در زمینه‌های گردشگری و خدمات می‌توانند فرصت‌های اشتغالزایی زیادی در منطقه ایجاد کنند؛ حمایت از این قشر از طریق توسعه مهارت‌ها و ایجاد شبکه‌های ارتباطی می‌تواند به بروز این ظرفیت‌ها کمک کند.
برای مثال، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف از جمله بهبود روش‌های دامداری، تولیدات دامی و صنایع دستی می‌تواند باعث ارتقاء سطح معیشت عشایر و بهبود کیفیت محصولات تولیدی آن‌ها شود.
علاوه بر این از منظر کارشناسان، ایجاد برندهای محلی برای محصولات عشایری می‌تواند ارزش افزوده بیشتری برای تولیدات محلی ایجاد و این محصولات را به بازارهای ملی و بین‌المللی معرفی کند.
توجه به بهبود زیرساخت‌های خدماتی، حمایت‌های مالی و بیمه‌ای و تقویت مهارت‌های کارآفرینی می‌تواند به تقویت این توانمندی‌ها کمک کرده و عشایر را به عنوان عاملان اصلی توسعه پایدار در این استان معرفی کند.
از سوی دیگر پشتیبانی از گردشگری فرهنگی و حفاظت از منابع طبیعی می‌تواند به افزایش درآمدهای غیرنفتی استان و تقویت آن در برابر بحران‌های اقتصادی کمک کند.
این نکته را باید در نظر گرفت که جامعه عشایری سیستان و بلوچستان علاوه بر ظرفیت‌های مذکور نقش ویژه‌ای در حفظ امنیت مرزها و تمامیت ارضی نیز ایفا می‌کنند.
نقش موثر عشایر سیستان‌وبلوچستان در تامین نیازهای پروتئینی استان
به گفته مدیرکل امور عشایر سیستان‌وبلوچستان، عشایر با تولید پنج هزار تن سالانه ۲۵ درصد نیاز گوشت قرمز این استان را تامین می کنند.
شیرزاد کمالی با اشاره به نقش مهم عشایر در امنیت غذایی استان، افزود: عشایر این استان با جمعیتی بیش از ۱۷۴ هزار نفر در قالب ۲۶ هزار و ۶۴۰ خانوار عشایری در ۲۵ شهرستان پراکنده‌اند و معیشت خود را بیشتر از طریق دامداری سنتی و کوچ‌نشینی تامین می‌کنند.
وی ادامه داد: عشایر استان با نگهداری بیش از ۹۰۰ هزار راس دام سبک و سنگین، ظرفیت قابل توجهی در تولید محصولات دامی دارند و نقش موثری در تأمین نیازهای پروتئینی استان ایفا می‌کنند.
سیستان و بلوچستان، سومین استان از نظر جمعیت عشایری
مدیرکل امور عشایر سیستان‌وبلوچستان با بیان اینکه این استان از نظر جمعیت عشایری سومین استان کشور به‌شمار می‌رود، گفت: این دیار با داشتن ۲۵۶ طایفه عشایری مستقل، دارای بیشترین تنوع طایفه‌ای در بین استان‌های کشور است.
کمالی درباره وضعیت کوچ عشایر نیز گفت: کوچ عشایر استان به‌صورت دورانی انجام می‌شود بطوریکه حدود ۵۰۰ خانوار عشایری دارای کوچ برون‌استانی هستند که هرساله در اسفند از مناطق شمالی استان (سیستان) به سمت خراسان جنوبی و خراسان رضوی کوچ می‌کنند و در اواخر تیر یا اوایل مرداد به مناطق قشلاقی خود در زابل، نیمروز، هیرمند و هامون بازمی‌گردند.
وی تاکید کرد: در ایام کوچ، با همکاری تعاونی‌های عشایری، همه خدمات مورد نیاز از جمله آب آشامیدنی، آرد، سوخت و اقلام اساسی در اختیار عشایر قرار می‌گیرد تا این جابه‌جایی‌ها بدون مشکل انجام شود.
مدیرکل امور عشایر سیستان‌وبلوچستان با اشاره به اهمیت اقتصادی و اجتماعی عشایر در توسعه پایدار منطقه گفت: عشایر به‌عنوان بخشی از ظرفیت‌های تولیدی و فرهنگی استان، نقش مهمی در اقتصاد مقاومتی و امنیت غذایی دارند از این رو حمایت از آنان می‌تواند به پایداری معیشت، حفظ منابع طبیعی و رونق اقتصادی مناطق محروم کمک کند.
مسئولیت این خبر با سایت منبع و جامعه ورزشی آفتاب نو در قبال آن مسئولیتی ندارد. خواهشمندیم در صورت وجود هرگونه مشکل در محتوای آن، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا اصلاح گردد.
آخرین اخبار ورزشی از فوتبال ایران و باشگاه های جهان را در سایت ورزشی آفتاب نو بخوانید
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
