شایانیوز– صلحی که بین حماس و اسرائیل اعلام شده، نقطهٔ عطفی است در یکی از تلخ‌ترین فصول تاریخ معاصر خاورمیانه؛ اما پرسشی که اکنون ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده این است: آیا این صلح پا بر جا خواهد ماند یا صرفاً مکثی موقتی است و پیش‌درآمدی بر بازگشت پر قدرت تنش‌ها؟
مراحل اجرایی صلح پیشنهادی ترامپ
۱. رئیس جمهور ترامپ پایان جنگ در نوار غزه را اعلام می‌کند و طرفین توافق کرده‌اند که گام‌های لازم را برای این منظور بردارند.
۲. جنگ بلافاصله پس از تأیید رژیم صهیونیستی پایان خواهد یافت. تمام عملیات نظامی، از جمله بمباران نظامی و توپخانه‌ای و عملیات هدف‌گیری، به حالت تعلیق در خواهد آمد. در طول ۷۲ ساعت، نظارت هوایی بر مناطقی که نیروهای دفاعی اسرائیل از آنها عقب‌نشینی کرده‌اند، به حالت تعلیق در خواهد آمد.
۳. آغاز فوری ورود کامل کمک‌های بشردوستانه و امدادی، همانطور که در پیشنهاد تعیین شده است و حداقل مطابق با توافق‌نامه ۱۹ ژانویه ۲۰۲۵ در مورد کمک‌های بشردوستانه. مراحل اجرای کمک‌های بشردوستانه و امدادی به پیوست ارائه شده است.
۴. ارتش رژیم صهیونیستی به خطوط مورد توافق طبق نقشه X پیوست این سند، عقب‌نشینی خواهد کرد و این امر پس از اعلام رئیس جمهور ترامپ و ظرف ۲۴ ساعت پس از تأیید رژیم اسرائیل تکمیل خواهد شد. ارتش اسرائیل تا زمانی که حماس به طور کامل توافق را اجرا کند، به مناطقی که از آنها عقب‌نشینی کرده است، باز نخواهد گشت.
۵. ظرف ۷۲ ساعت پس از عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی، تمام گروگان‌های اسرائیلی، چه زنده و چه فوت شده، در غزه آزاد خواهند شد (لیست پیوست است).
مؤلفه‌های تهدید به فروپاشی صلح
ناتوانی در تضمین آتش‌بس کامل و کنترل میدانی:
یکی از چالش‌های بزرگ، اطمینان از این است که تمامی نیروهای مسلح تحت کنترل باشند، حملات مرزی و هوایی متوقف شوند، و گروه‌های فرعی یا شبه‌نظامی‌های وابسته به حماس نتوانند هر از گاهی زد و خوردهایی به راه بیندازند. اگر اسرائیل یا نیروهایی در داخل غزه نتوانند کنترل دقیق و مداومی بر رفتار نیروهای مسلح داشته باشند، هر نقطهٔ کوچکی می‌تواند به جرقه‌ی جدیدی بدل شود.
وضعیت انسانی و اقتصادیِ وخیم در غزه
دو سال محاصره، ویرانی گسترده در زیرساخت‌ها، کاهش جدی نیروی کار، کمبود دارو، آب آشامیدنی، برق، و خدمات پایه‌ای باعث شده است که زندگی روزمرهٔ مردم در غزه تحت فشار باشد. اگر این مشکلات درمان نشوند، ناامیدی عمومی می‌تواند به نارضایتی منجر شود و دشمنانِ صلح را قدرتمند کند؛ هر حرکت کوچکِ اسرائیلی یا ضعفِ حماس می‌تواند موجب خشم عمومی و بازگشت به وضع پیش از توافق گردد.
نقش میانجی‌ها و ضمانت بین‌المللی
صلحی که بدون ضمانت‌های حقوقی، بازدیدهای مشترک، نظارت بین‌المللی، پیاده شدن تعهدات و تأمین کمک انسانی و مالی همراه نباشد، شکننده خواهد بود. میانجی‌ها باید بتوانند فشار سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی لازم را برای رعایت توافق تحمیل کنند؛ در غیر این صورت، هر طرفی ممکن است بهانه‌ای پیدا کند تا از مفاد توافق خارج شود.
ملاحظهٔ امنیتی رژیم صهیونیستی
اگر اسرائیل احساس کند که تهدیدات نظامی حماس یا گروه‌های وابسته بازهم قوت گرفته‌اند یا توانِ حمله داعش، موشک، یا تونل‌های نظامی افزایش یافته است، ممکن است دوباره به حملات نظامی بازگردد یا شروط جدیدی وضع کند. پس هرگونه نگرانی امنیتی باید توسط حماس کاهش یابد به شکلی محسوس و مداوم.
شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی متغیر
فشارهای بین‌المللی، ماهیت سیاست‌های آمریکا، موضع کشورهای عربی منطقه‌ای، تحولات در ایران و قدرت نرم جهانی، همه اینها می‌توانند تعیین کنند که آیا صلح ماندگار خواهد ماند. اگر کمک‌های خارجی قطع شود، یا محیط بین‌المللی دوباره به سمت تنش سوق یابد، صلح می‌تواند به سرعت فرو بریزد.
شاخص‌های امیدبخش برای امکان پایداری
امتیازاتی که در توافق گنجانده شده‌اند
آزادسازی گروگان‌ها، تبادل زندانیان، تعهداتی برای کمک‌های انسانی و بازسازی زیرساخت‌ها، امکان وارد کردن کمک‌های پزشکی، غذا و برق اگر این وعده‌ها عملی شوند، می‌توانند اعتماد عمومی را تقویت کنند و زمینهٔ پایداری را فراهم سازند.
فعالیت دیپلماتیک منطقه‌ای با حضور میانجی‌ها
نقش مصر، قطر و ترکیه در میانجی‌گری، و تعهدشان به نظارت بر اجرای توافق، می‌تواند یک لایهٔ محافظتی فراهم کند. این کشورها سابقاً سابقهٔ چنین نقشی داشته‌اند و اگر بتوانند فشار سیاسی‌شان را حفظ کنند، به عنوان اهرم‌هایی برای جلوگیری از نقض آتش‌بس عمل خواهند کرد.
فشار افکار عمومی و رسانه‌ای بین‌المللی
جهانی شدن رسانه و شبکه‌های مجازی باعث شده است هر گونه نقض توافق به سرعت جهانیان را آگاه سازد؛ این فشار رسانه‌ای می‌تواند عامل بازدارنده‌ای باشد برای آنکه هیچ طرفی مایل نباشد شهرت بین‌المللی خود را با نقض توافق، لکه‌دار کند.
نیازِ دو طرف به کاهش هزینه‌ها: حماس به دلیل فشارِ فوق‌العاده انسانی و نظامی نیاز به بازسازی دارد؛ اسرائیل نیز هزینهٔ امنیتی و سیاسی جنگ را نمی‌تواند برای همیشه تحمل کند. این نیاز مشترک ممکن است انگیزه‌ای قدرتمند برای حفظ صلح باشد، اگر هر دو طرف راه‌هایی برای تضمین منافع‌شان بیابند.
چشم‌انداز صلح پایدار در خاورمیانه پس از بیش از یک دهه آشوب
پایان دادن به جنگی که ده‌ها کشور و ده‌ها گروه را درگیر کرده، نه عزمِ یک گروه، نه توافق یک روز، بلکه مجموعه‌ای از شرایط ماندگار نیاز دارد: افزایش توسعهٔ اقتصادی، کاهش فقر، حل معضلات سیاسی قومی و مذهبی، شفافیت در حکمرانی، احترام به حقوق بشر، و ایجاد نظامی قانون‌مدار که تمامی گروه‌ها و اقوام احساس نمایند در توسعهٔ کشور سهم دارند.
اگر توافق کنونی بتواند به طور عملی اجرا شود، اگر میانجی‌ها و جامعهٔ بین‌الملل تضمین‌هایی برای اجرا و نظارت فراهم کنند، اگر فشار انسانی کاهش یابد و بازسازی واقعی انجام گیرد، احتمالِ اینکه خاورمیانه پس از بیش از یک دهه جنگ، درگیری و بحران امنیتی، راهی به سوی صلح نسبی و با ثبات‌تر بیابد، افزایش خواهد یافت.
اما هشدار صریح است: اگر این توافق فقط روی کاغذ بماند، اگر وعده‌ها توخالی باشد و اگر نیازهای انسانی و روزمرهٔ مردم غزه تأمین نشود، اگر نقاط ضعف امنیتی و نظامیِ ارضی بر آتش‌بس سایه اندازند، آن‌گاه این صلح ممکن است تنها آرامشی موقت باشد و به نوعی فرصتی برای نفس گرفتن نه صلح نهادیافته.
مسئولیت این خبر با سایت منبع و جامعه ورزشی آفتاب نو در قبال آن مسئولیتی ندارد. خواهشمندیم در صورت وجود هرگونه مشکل در محتوای آن، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا اصلاح گردد.
آخرین اخبار ورزشی از فوتبال ایران و باشگاه های جهان را در سایت ورزشی آفتاب نو بخوانید
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
