شایانیوز– در گفتگوی ویژه خبری که شب گذشته از شبکه خبر صداوسیما پخش شد، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در واکنش به ادعای دونالد ترامپ درباره پیوستن ایران به «پیمان صلح ابراهیم»، این طرح را «خائنانه» خواند و تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به آن نخواهد پیوست. پیمان صلح ابراهیم، طرحی است که در راستای عادیسازی روابط اسرائیل و کشورهای عربی تنظیم شده است.
عراقچی در این مصاحبه با اشاره به بنیانگذاران این طرح، گفت: «آقای ترامپ معمولاً آن چیزهایی را که علاقه دارد به آن برسد، در قالبهای مختلف بیان میکند. طرح ابراهیم گرچه با یک نام مقدس آمیخته شده ولی بنیان این طرح خائنانه است؛ برای محروم کردن مردم فلسطین از حقوق مشروع خود، شناسایی یک رژیم جعلی و اشغالگر، و عادیسازی روابط با رژیمی اشغالگر، جنایتکار، نسلکش و کودککش.» وی افزود: «هیچ جرمی نمانده که این رژیم انجام نداده باشد، و هر صفتی در این زمینه برازنده آن است.»
این سخنان عراقچی در حالی مطرح شد که پیشتر ترامپ در مصاحبهای اعلام کرده بود که ایران ممکن است به پیمان صلح ابراهیم بپیوندد. عراقچی در پاسخ به این ادعا، ضمن رد پیوستن ایران به این طرح، آن را فاقد «تناسب با آرمانهای جمهوری اسلامی» دانست و بر موضع اصولی کشور در حمایت از حقوق مردم فلسطین تأکید کرد.
در این گفتگو، عراقچی همچنین به سابقه نقض توافقات توسط رژیم صهیونیستی اشاره کرد و هشدار داد که «هیچ اعتمادی به رژیم صهیونیستی وجود ندارد»، و افزود که ایران از هر طرحی که منجر به توقف جنایات علیه مردم فلسطین شود، حمایت میکند، اما نسبت به «ترفندها و خیانتهای رژیم صهیونیستی» در قبال توافقهای گذشته هشدار داد.
در پایان، عراقچی تأکید کرد که موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال طرح صلح ابراهیم کاملاً روشن بوده و همچنان نیز روشن است؛ این طرح اصلاً تناسبی با آرمانهای ایران ندارد و هرگز به آن نخواهیم پیوست.
زمینه تاریخی و فلسفه پیمان ابراهیم
پیمان ابراهیم در اوت ۲۰۲۰ با میانجیگری دولت دونالد ترامپ میان اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین امضا شد؛ بعدها سودان و مراکش نیز به آن پیوستند. هدف اعلامی این توافق، عادیسازی روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی با اسرائیل بود، اما در عمق ماجرا، پروژهای بزرگتر نهفته بود: بازسازی نظم خاورمیانه بر پایهٔ محور جدیدی از همکاری عربی–عبری با پشتیبانی ایالات متحده، برای مهار نفوذ ایران و گروههای مقاومت در منطقه.
اما ایران از همان ابتدا این پیمان را نه خیانت به خود بلکه «خیانت به آرمان فلسطین» و «تلاش برای مشروعیتبخشی به اشغالگری اسرائیل» معرفی کرد.
تحلیل ایران از منطق پشت صلح
در گفتگوی اخیر، عراقچی اشاره کرد که «صلح ابراهیم در ظاهر یک موفقیت دیپلماتیک است، اما در واقع بازتابی از شکست راهحلهای سیاسی مستقل عربی و اسلامی است». این جمله در خود معنایی عمیق دارد: از دید تهران، کشورهای عربی در مواجهه با اسرائیل و غرب، به جای تلاش برای ساختن یک محور مستقل منطقهای، ترجیح دادهاند در قالبی از وابستگی اقتصادی و امنیتی به غرب عمل کنند. این همان چیزی است که عراقچی و نظام فکری جمهوری اسلامی ایران، آن را «معاملهای به جای مقاومت» معرفی میکند.
اما واقعیت میدانی چنین است: بسیاری از کشورهای عربی با بحران اقتصادی، بیکاری جوانان و فشارهای داخلی مواجهاند؛ در نتیجه، عادیسازی روابط با اسرائیل برای آنان راهی بوده برای جذب سرمایهگذاری خارجی، دسترسی به فناوری و حمایت واشنگتن در برابر تهدیدات داخلی و خارجی؛ و در نهایت رهایی از دههها فقر ساختاری و محرومیت. در جهانی که سیاست با منافع اقتصادی گره خورده، طبیعی است که دولتها به دنبال بقا باشند. چه کسی تعیین میکند این بقا بدون عزت است یا با عزت؟! اصلاً چه کسی شایسته است بقا را تعریف کند؟!
پیامدهای ژئوپلیتیکی پیمان
از منظر ژئوپلیتیک، پیمان ابراهیم معادلات منطقه را به طور بنیادین تغییر داده است. اسرائیل توانسته از انزوای تاریخی در جهان عرب بیرون بیاید و شبکهای از همکاریهای امنیتی و اطلاعاتی در خلیج فارس ایجاد کند. این روند به امریکا امکان داد که حضور مستقیم خود را در منطقه کاهش دهد و هزینههای نظامیاش را به متحدان منطقهای واگذارد.
اما در مقابل، ایران و محور مقاومت احساس کردند که در محاصرهٔ یک ائتلاف جدید قرار گرفتهاند؛ ائتلافی که در ظاهر، اقتصادی و فناورانه است، اما در عمق خود بُعدی امنیتی و نظامی دارد.
پرسش از پایداری صلح
آیا پیمان ابراهیم میتواند دوام بیاورد؟ تجربه نشان میدهد که هیچ توافقی در خاورمیانه، بدون پشتوانه اجتماعی و عدالت سیاسی، پایدار نمانده است
به گفته برخی تحلیلگران، پیمان ابراهیم ممکن است به صورت تاکتیکی، در کوتاه مدت ثبات نسبی ایجاد کند، اما در بلند مدت، به دلیل تفاوتها و اختلافهای ساختاری در منطقه، خود به عامل بیثباتی تبدیل میشود.
اما با تمام اینها، آینده قطعی را فقط زمان مشخص میکند؛ نه اظهارنظرهای مقامات و امثالهم.
مسئولیت این خبر با سایت منبع و جامعه ورزشی آفتاب نو در قبال آن مسئولیتی ندارد. خواهشمندیم در صورت وجود هرگونه مشکل در محتوای آن، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا اصلاح گردد.
آخرین اخبار ورزشی از فوتبال ایران و باشگاه های جهان را در سایت ورزشی آفتاب نو بخوانید
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
