لزوم مشارکت نهادی دولت و مردم برای حل مسائل کشور

جامعه ورزشی آفتاب نو:

به گزارش خبرگزاری آنا، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی امروز در همایش بین‌المللی کارآفرینی اجتماعی، توسعه منطقه‌ای و امنیت اجتماعی اظهارداشت: واقعیت‌های ملموس زندگی مردم با آنچه در سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها دیده می‌شود همخوانی ندارد. اگر این مسئله را نپذیریم و بخواهیم با بهانه‌جویی بگوییم «آن بوده» یا «دیگری مقصر است»، در واقع به این معناست که نمی‌خواهیم مسئله را به رسمیت بشناسیم. در حالی که اگر مسئله‌ای را به رسمیت نشناسیم، بدون شک توانایی حل آن را نیز نخواهیم داشت.

وی افزود: اکنون که از این وضعیت رنج می‌بریم، باید بپرسیم چه باید کرد؟ به اعتقاد من، زمانی می‌توانیم این مشکل را حل کنیم که میان نهاد دولت ـ تأکید می‌کنم، نهاد دولت و نه دولت به معنای مصداقی آن ـ و مردم، مشارکتی معنادار شکل بگیرد.

قالیباف ادامه داد: متأسفانه کشور ما به‌شدت سیاست‌زده است، به‌گونه‌ای که وقتی سخن از «دولت» به میان می‌آید، ذهن‌ها بلافاصله متوجه یک دولت خاص یا مجلس خاص می‌شود و بحث به حاشیه می‌رود. در حالی‌که منظور من از دولت، نهاد دولت است که باید در کنار مردم به همکاری واقعی برسد.

دوگانه زیان‌بار در مدیریت منابع

قالیباف تصریح کرد: ما اکنون در یک دوگانه مضر گرفتار شده‌ایم. از یک سو، نهاد دولت تنها به مصرف منابع دولتی خود بسنده کرده و آن را به بدترین شکل ممکن برداشت و هزینه می‌کند؛ و از سوی دیگر، فعالیت‌های خیریه سنتی نیز هرچند با نیت پاک و اراده‌ای قابل احترام انجام می‌شود، اما فاقد پایداری و مقیاس‌پذیری لازم است. در یادداشت‌ها و گزارش‌ها نیز بار‌ها بر این مسئله تأکید شده که این‌گونه فعالیت‌ها نمی‌تواند راه‌حل بلندمدت باشد.

وی ادامه داد: من می‌خواهم از همین نقطه بحث را به جلو ببرم. آنچه امروز می‌گویم، هم حاصل مطالعه نظری و علمی در محیط دانشگاهی است و هم تجربه‌ای میدانی که نزدیک به ۴۰ تا ۴۵ سال در عرصه عمل اندوخته‌ام. از زمانی که آقای دکتر نبی این دغدغه‌ها را مطرح می‌کرد و حتی متهم به افراط در این امور می‌شد تا امروز که همچنان از همان درد سخن می‌گوید، این مشکل پابرجاست.

ضرورت همکاری نهادی و عقلانیت در دولت

رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: راه‌حل این است که همکاری ما از جنس همکاری نهادی باشد. ما با اقدامات فردی و پراکنده نمی‌توانیم کاری پیش ببریم. نهاد دولت باید در ساختار خود به‌گونه‌ای سامان یابد که بتواند با نهاد‌های مردمی همکاری منسجم و سازمان‌یافته‌ای داشته باشد.

قالیباف با اشاره به ضرورت مردمی‌سازی گفت: همیشه از مردم سخن می‌گوییم، اما باید مشخص کنیم کدام مردم و چگونه. واژه «مردم» کلی است و بدون تعریف و ساختار مشخص، به نتیجه نمی‌رسد.

دولت خردمند، نه کوچک یا بزرگ

وی در ادامه خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم توسعه ذکر شده که دولت باید کوچک شود، اما من معتقدم پیش از بحث کوچک یا بزرگ بودن دولت، باید به خردمند بودن و توانمندی آن توجه کنیم. اگر دولت خردمند بود و از عقل جمعی بهره گرفت و عقلانیت را مبنای عمل خود قرار داد، تردید نکنید که چه کوچک باشد چه بزرگ، می‌داند در کجا باید گسترش یابد و در کجا باید چابک و جمع‌وجور شود.

قالیباف تأکید کرد: معیار اصلی، اندازه دولت نیست؛ بلکه کارآمدی آن است. این باید مبنای اصلی عمل ما در اداره کشور قرار گیرد.

رئیس مجلس شورای اسلامی، اظهار داشت: بی‌تردید کوچک یا بزرگ بودن و چابک بودن دولت موضوعی مهم است، اما چگونگی پرداختن به این مسئله اهمیت بیشتری دارد. متأسفانه در کشور ما همواره به دنبال «حل مشکلات» بوده‌ایم؛ در حالی که تا زمانی که صرفاً در پی رفع مشکلات باشیم، هیچ مشکلی حل نخواهد شد.

وی افزود: باید هنر، علم، خردمندی و توانمندی آن را داشته باشیم که مشکلات را به مسئله تبدیل کنیم و پس از آن قدرت حل مسئله را در خود ایجاد نماییم. تا زمانی که مسئله‌ای را به رسمیت نشناسیم، هرگز قابل حل نخواهد بود. این حقیقتی است که باید به آن ایمان داشته باشیم و باور کنیم.

ایمان به پیشرفت، شرط بنیادین تحول

قالیباف تأکید کرد: دولت باید در عمق باور و در سلول‌های وجودی خود اعتقاد به پیشرفت داشته باشد؛ نه در حد گفتار، بلکه در باور حقیقی.

او در توضیح این باور افزود: وقتی کشوری ثروت دارد، اما آن را به باد می‌دهد، نمی‌تواند مدعی جذب سرمایه باشد. چنین رفتاری نشانه فقدان خرد، توانایی، ایمان و اعتقاد است و در نهایت منجر به وضعیت چالش‌برانگیز کنونی می‌شود.

وی ادامه داد: پیشرفت کشور باید با محوریت برنامه‌ریزی تحقق یابد. اکنون که برنامه هفتم توسعه تدوین شده، از این برنامه دفاع می‌کنم؛ نه به این معنا که بدون اشکال است، بلکه به این دلیل که بر مبنای رویکرد مسئله‌محور تنظیم شده است.

اصلاح‌پذیری و عقلانیت در برنامه‌ریزی

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: ما باید یاد بگیریم که «حرف مرد دو تاست»؛ یعنی هرجا منطق قوی‌تری ارائه شد، باید بر اساس آن اصلاح کرد و بر منطق اشتباه اصرار نورزید. مجلس نیز هرجا اشکالی در برنامه هفتم ببیند، آن را اصلاح خواهد کرد. دفاع من از برنامه هفتم به دلیل مسئله‌محور بودن آن است؛ چرا که در این برنامه مسائل به رسمیت شناخته شده و تلاش شده برای حل آنها مسیر مشخصی تعریف شود.

وی تصریح کرد: دولت و نهاد دولت نیز باید به این باور برسند که راه‌حل مسائل، در خود مردم نهفته است. البته در گام بعدی باید مردم را نیز به درستی تعریف کرد تا روشن شود چگونه می‌توانند در فرآیند حل مسائل نقش‌آفرین باشند، به‌ویژه از طریق تقویت کارآفرینی اجتماعی.

آغاز نقش‌آفرینی کارآفرینی اجتماعی

قالیباف اظهار داشت: از این نقطه است که نقش کارآفرینی اجتماعی آغاز می‌شود. در مرحله نخست، همه ما در محیط‌های دانشگاهی و میان نخبگان باید تلاش کنیم تا درک مشترکی از جایگاه نهاد دولت و مردم به دست آوریم. زمانی که این هماهنگی شکل گرفت، نوبت نقش‌آفرینی کارآفرینان اجتماعی فرا می‌رسد.

وی افزود: در این مرحله، دولت باید نقش سیاست‌گذار و تسهیل‌گر را ایفا کند، نه تصدی‌گر. دولت باید هماهنگ‌کننده و تنظیم‌گر باشد و نقش تولی‌گری خود را ایفا کند، نه آنکه درگیر تصدی‌گری شود. حتی اگر امور تصدی‌گری حجیم و گسترده باشند، این بزرگی حجم نباید دولت را از نقش اصلی خود یعنی تولی‌گری دور کند.

تبیین اندیشه امام (ره) و رهبر انقلاب در مسیر کارآفرینی اجتماعی

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به دیدگاه‌های امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب گفت: در سال‌های پس از رحلت امام راحل، رهبر معظم انقلاب در هر چهاردهم خرداد، در مراسم سالگرد آن بزرگ‌مرد، بر سه محور اساسی در اندیشه امام تأکید کرده‌اند؛ سه کلمه‌ای که خلاصه مکتب امام است: «عقلانیت، عدالت و معنویت».

قالیباف تصریح کرد: این سه مفهوم باید در توازن و تعامل با یکدیگر مورد توجه قرار گیرند؛ نمی‌توان یکی را گرفت و دیگری را رها کرد. ما در حوزه کارآفرینی اجتماعی باید نسبت خود را با این سه مفهوم روشن کنیم.

کارآفرینی اجتماعی، نه صرفاً اقتصادی بلکه نهضتی فکری و عملی

وی خاطرنشان کرد: باور ما این است که کارآفرینی اجتماعی صرفاً یک مدل اقتصادی نیست، بلکه یک نهضت فکری و عملی برای تحقق مفهوم حقیقی پیشرفت است. این مسیر، بر پایه عقلانیت، عدالت و معنویت شکل می‌گیرد و می‌تواند پیوند واقعی میان نهاد دولت و مردم را در جهت پیشرفت کشور برقرار کند.

در کشور ما همواره سخن از توسعه اقتصادی، توسعه سیاسی و توسعه فرهنگی گفته می‌شود، اما کمتر از توسعه اجتماعی سخن به میان آمده است. در حالی که باید باور کنیم و بدانیم که توسعه اجتماعی، مبنای اصلی توسعه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است.

وی افزود: اگر بخواهیم سه عنصر اساسی یعنی عقلانیت، عدالت و معنویت را به عنوان ارکان پیشرفت تعریف کنیم، باید بدانیم هر یک از این سه در کارآفرینی اجتماعی چه جایگاهی دارند. عقلانیت در شناخت مسئله ضروری است، عدالت در توزیع فرصت‌ها معنا می‌یابد و معنویت در نیت و غایت عمل نمود پیدا می‌کند.

بازتعریف مفاهیم مستضعف و مستکبر در عدالت اجتماعی

قالیباف تصریح کرد: در حوزه عدالت، باید نگاه خود را به مفهوم مستضعف و مستکبر تصحیح کنیم. مستضعف، فردی نیست که صرفاً از امکانات محروم است؛ بلکه کسی است که استعداد، خلاقیت و توان بالقوه‌ای دارد، اما این ظرفیت در او بالفعل نشده است. در مقابل، مستکبر کسی است که مانع شکوفایی این ظرفیت‌ها می‌شود و اجازه نمی‌دهد استعداد‌های نهفته به فعلیت برسند.

وی افزود: در کارآفرینی اجتماعی، وقتی سخن از عدالت می‌گوییم، مقصود توزیع عادلانه فرصت‌هاست. عدالت، یعنی فراهم کردن شرایطی که استعداد‌های بالقوه مردم به فعلیت برسد و هیچ مانعی در مسیر شکوفایی آنها وجود نداشته باشد.

معنویت، جهت‌دهنده نیت و غایت عمل در کارآفرینی اجتماعی

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در اندیشه امام خمینی (ره)، معنویت در نیت و در غایت عمل معنا پیدا می‌کند. یعنی هم نیت ما باید الهی باشد و هم هدف نهایی عمل ما. در کارآفرینی اجتماعی نیز این معنویت باید در مرکز و قلب تپنده همه فعالیت‌ها حضور داشته باشد و جهت حرکت و ایده‌ها را تعیین کند.

قالیباف تأکید کرد: آنچه کارآفرینی اجتماعی را زنده و پویا نگه می‌دارد، مسئولیت اجتماعی است؛ مسئولیتی که باید در همه فعالیت‌ها و تصمیمات اقتصادی و اجتماعی نمود یابد و جهت‌دهنده حرکت جمعی باشد.

مسئولیت اجتماعی؛ نه در گفتار، بلکه در عمل ساختاری

وی با اشاره به وضعیت کنونی افزود: متأسفانه امروز در کشور، چه در نهاد دولت و چه در نهاد‌های اقتصادی، مفهوم مسئولیت اجتماعی به بدترین شکل ممکن اجرا می‌شود. در حالی که این یکی از مقدس‌ترین حرکت‌های انسانی است، اما در عمل به ابزاری برای توجیه ناکارآمدی‌ها و وابسته‌سازی بیشتر فقرا تبدیل شده است.

قالیباف خاطرنشان کرد: ممکن است گفته شود این سخن انتقادی و بی‌انصافانه است، اما واقعیت آن است که درآمد‌های کلان بنگاه‌های بزرگ اقتصادی، که ذیل اصل ۴۴ قانون اساسی شکل گرفته‌اند، نه به نفع مردم بلکه در خلأ میان دولت و مردم باقی مانده‌اند.

رئیس قوه مقننه تصریح کرد: ما به‌ظاهر خصوصی‌سازی کردیم، اما در عمل نه به مردم واگذار کردیم و نه ساختار کارآمدی برای مدیریت مردمی آن ایجاد شد. همین ایراد امروز هم در سهام عدالت و هم در بنگاه‌های بزرگ اقتصادی کشور وجود دارد.

نقد ساختار اقتصادی و انحراف مفهوم مسئولیت اجتماعی

رئیس مجلس شورای اسلامی با صراحت اظهار داشت: در حوزه معادن، درآمد دولت از محل مابه‌التفاوت سوخت گازوئیلی که این بنگاه‌ها از دولت می‌گیرند، پنج برابر سودی است که به دولت بازمی‌گردانند.

قالیباف افزود: در چنین شرایطی وقتی چند هزار میلیارد تومان تحت عنوان مسئولیت اجتماعی هزینه می‌شود، در واقع فقرا وابسته‌تر می‌شوند و نهاد‌های مردمی، خیریه‌ها و حتی شهرداری‌ها و فرمانداری‌ها نیز به این چرخه آلوده می‌شوند.

وی افزود: این روند نه تنها مسئولیت اجتماعی نیست، بلکه ضد آن است. چنین رویه‌ای ما را از مسیر حل مسئله دور می‌کند و در واقع نوعی سازمان‌یافتگی معیوب است که هر روز مشکلات را تشدید می‌کند.

اصلاحات در بخش انرژی، پیش‌شرط اصلاحات اقتصادی

قالیباف در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از محور‌های اصلاحی ضروری کشور، حوزه انرژی است. من همواره تأکید کرده‌ام که اصلاحات اقتصادی بدون اصلاح در بخش انرژی، سخنی بی‌پایه است. در شرایطی که تراز هزینه و درآمد در این بخش غلط است، نمی‌توان انتظار کارآمدی اقتصادی داشت.

وی افزود: نخستین گام در اصلاحات انرژی، افزایش قیمت نیست، بلکه مردمی‌سازی انرژی است. انرژی، انفال عمومی و متعلق به مردم است و باید به شکلی عادلانه میان آنان توزیع شود.

کارآفرینی اجتماعی، مسیر تحقق عدالت و خوداتکایی

رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: کارآفرینی اجتماعی نباید بر پایه سود فردی و منافع اقتصادی کوتاه‌مدت شکل گیرد، بلکه باید الگویی خودگردان، خوداتکا و پایدار باشد. کارآفرینی اجتماعی، اگر بر مبنای عقلانیت، عدالت و معنویت سامان یابد، می‌تواند ستون اصلی پیشرفت کشور و ضامن تحقق عدالت اجتماعی در همه سطوح باشد.

در حال بروزرسانی…

منبع خبر


مسئولیت این خبر با سایت منبع و جامعه ورزشی آفتاب نو در قبال آن مسئولیتی ندارد. خواهشمندیم در صورت وجود هرگونه مشکل در محتوای آن، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا اصلاح گردد.

آخرین اخبار ورزشی از فوتبال ایران و باشگاه های جهان را در سایت ورزشی آفتاب نو بخوانید

مطالب پیشنهادی از سراسر وب

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کد امنیتی *

advanced-floating-content-close-btn
advanced-floating-content-close-btn