پشت‌پرده روابط تجاری ایران و چین: چرا پکن سرمایه‌گذاری می‌کند؟

نقش برجسته ایران در تعاملات جهانی؛ مروری بر روابط استراتژیک با چین

پیوندهای راهبردی تهران و پکن

در طی سال‌های اخیر، ارتباطات بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، دامنه وسیع‌تری پیدا کرده و از مرز همکاری‌های اقتصادی ساده فراتر رفته است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که موقعیت استراتژیک جغرافیایی، منابع انرژی غنی و جایگاه ژئوپلیتیکی ایران، این کشور را به عاملی کلیدی در محاسبات راهبردی چین در صحنه بین‌المللی بدل کرده است.

راز اهمیت ایران برای چین

عوامل گوناگونی سبب شده‌اند که ایران از اهمیت ویژه‌ای برای چین برخوردار باشد. یکی از این عوامل، کریدورهای تجاری و لجستیکی ایران است که نقش حائز اهمیتی در طرح «یک کمربند، یک راه» چین دارند. این مسیرها دسترسی چین به بازارهای خاورمیانه، اروپا و آفریقا را تسهیل کرده و هزینه‌های حمل و نقل را نیز کاهش می‌دهند.

منابع انرژی و شراکت اقتصادی

ایران به دلیل برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز، برای رفع نیاز انرژی چین که یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی در جهان محسوب می‌شود، بسیار حیاتی است. سرمایه‌گذاری‌های گسترده چین در صنعت انرژی ایران و همچنین قراردادهای بلندمدت نفتی بین دو کشور، نمایانگر این همکاری اقتصادی متقابل است.

تعادل قدرت در منطقه و جهانی

از منظری دیگر، اهمیت ژئوپلیتیکی ایران در ایجاد تعادل قدرت در منطقه حساس غرب آسیا و تقابل با سیاست‌های برخی کشورهای بزرگ جهانی نیز غیرقابل چشم‌پوشی است. چین، با بهره‌گیری از اتحاد راهبردی با ایران، تلاش دارد نفوذ خود را در منطقه تقویت کرده و در برابر هژمونی احتمالی قدرت‌های دیگر، سیاست‌های خود را پیش ببرد.

چشم‌انداز روشن پیش روی روابط دو کشور

با در نظر گرفتن این عوامل متنوع و چندجانبه، انتظار می‌رود که روابط میان ایران و چین همچنان به سوی ارتقا و گسترش پیش رود. تغییرات در معادلات جهانی و فشارهای بین‌المللی که به هر دو کشور وارد می‌شود، لزوم همکاری‌های متقابل را دوچندان کرده و جایگاه ویژه ایران در سیاست‌های جهانی چین را مستحکم‌تر کرده است.