استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با انتقاد از نبود نظام علمی برای ارزیابی کیفیت آزمایشگاه‌ها و ضعف نظارت‌های تخصصی گفت: در شرایطی که تعرفه‌ها منطقی نشده و محدودیت‌های تأسیس آزمایشگاه نیز برداشته شده است، احتمال بروز تخلفات، ارجاعات شبهه‌برانگیز و تحمیل هزینه‌های غیرضروری به بیماران افزایش یافته است.
محمدعلی برومند، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو هیئت‌مدیره انجمن آسیب‌شناسی و طب آزمایشگاهی، در گفت‌وگو با خبرنگار آنا درباره برخی رفتارهای پرهزینه در حوزه آزمایشگاه‌ها گفت: بخشی از مسائلی که امروز در حوزه آزمایش‌های تشخیصی با آن مواجه هستیم، ریشه در رفتارهای صنفی، ضعف نظارت و غیرمنطقی بودن تعرفه‌ها دارد. موضوع تنها بحث تشخیص یا درخواست آزمایش نیست، بلکه مسئله اصلی نحوه اجرای تعرفه‌ها و هزینه‌هایی است که در برخی موارد از چارچوب قانونی خارج می‌شود.
وی افزود: در همه صنوف، وقتی نظارت ضعیف باشد و هزینه‌ها بالا برود، احتمال عدول از تعرفه‌های مصوب وجود دارد. این موضوع فقط مختص جامعه پزشکی یا آزمایشگاهی نیست، در همه حوزه‌های خدماتی ممکن است دیده شود. راه‌حل اساسی، منطقی‌سازی تعرفه‌ها همزمان با افزایش نظارت تخصصی است.
تکرار آزمایش‌ها الزاماً به معنای دریافت هزینه مجدد نیست
برومند درباره بحث تکرار آزمایش‌ها توضیح داد: ما در آزمایشگاه‌ها معمولاً زیر برگه آزمایش نمی‌نویسیم که بیمار حتماً باید دوباره آزمایش را انجام دهد. گاهی در پاسخ آزمایش، برای اطمینان پزشک معالج یا خود بیمار، اگر نتیجه غیرطبیعی باشد، ذکر می‌کنیم که آزمایش تکرار شده است، نه اینکه الزام به تکرار وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: در برخی موارد نیز وقتی بیمار آزمایش را انجام می‌دهد و نتیجه با شرایط بالینی او مطابقت ندارد، ممکن است به پزشک معالج پیشنهاد شود که در صورت صلاحدید، آزمایش تکرار شود. این تصمیم نهایی با پزشک است و الزماً به معنای تحمیل هزینه مجدد به بیمار از سوی آزمایشگاه نیست.
ارجاع بیمار به آزمایشگاه خاص همیشه منشأ مالی ندارد
عضو هیئت‌مدیره انجمن آسیب‌شناسی و طب آزمایشگاهی با اشاره به برداشت‌های موجود درباره ارجاع بیماران به آزمایشگاه‌های خاص گفت: در برخی موارد، پزشک به یک آزمایشگاه مشخص ارجاع می‌دهد که این مسئله در ذهن مردم این شبهه را ایجاد می‌کند که حتماً ارتباط مالی وجود دارد. واقعیت این است که من و شما نمی‌توانیم به‌صورت قطعی درباره وجود یا عدم وجود ارتباط مالی قضاوت کنیم.
وی افزود: بخشی از این ارجاعات ممکن است به برداشت پزشک از کیفیت آزمایشگاه‌ها مربوط باشد، اما مشکل اینجاست که در کشور ما هیچ مبنای علمی و مستند برای درجه‌بندی کیفی آزمایشگاه‌ها وجود ندارد. این قضاوت‌ها بیشتر بر اساس برداشت‌های ذهنی از پاسخ آزمایش‌هاست، در حالی که بارها دیده‌ایم نتیجه‌ای که پزشک تصور می‌کرد اشتباه است، در واقع پاسخ صحیح بوده است.
نبود نظام رتبه‌بندی کیفی آزمایشگاه‌ها یک خلأ جدی است
برومند با مقایسه وضعیت کشور با کشورهای پیشرفته اظهار کرد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته، یک مبنای قانونی و مصوب برای کیفیت آزمایشگاه‌ها وجود دارد و بر اساس آن، سیستم‌های نظارتی بسیار سختگیرانه عمل می‌کنند. اگر آزمایشگاهی از استانداردهای کیفی عدول کند، ابتدا تذکر می‌گیرد و در صورت تکرار، حتی مجوز فعالیت آن باطل می‌شود.
وی تأکید کرد: چنین نظام دقیق و الزام‌آوری در کشور ما وجود ندارد و همین موضوع باعث شده قضاوت‌ها درباره کیفیت آزمایشگاه‌ها بیشتر جنبه حسی داشته باشد تا علمی.
ارتباط مالی پزشک و مراکز پزشکی در ایران منع قانونی ندارد
این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره ارتباط مالی احتمالی میان پزشکان و مراکز پزشکی گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته، هرگونه ارتباط مالی میان پزشکان و مؤسسات پزشکی به‌طور کامل ممنوع است، اما در کشور ما چنین منع قانونی روشنی وجود ندارد. از نظر اخلاق حرفه‌ای، همه می‌دانند که این روابط ناپسند است و سازمان نظام پزشکی نیز آن را تأیید نمی‌کند، اما قانون صریحی برای جلوگیری از آن وجود ندارد و همین مسئله در برخی موارد آسیب‌زا شده است.
وی افزود: مردم هم طبیعتاً نمی‌توانند به‌راحتی تشخیص دهند که کدام آزمایشگاه واقعاً کیفیت بالاتری دارد و کدام ندارد و این خود به سردرگمی بیماران دامن می‌زند.
نظارت تخصصی کافی نیست؛ کمبود نیروی انسانی یک چالش جدی است
برومند با اشاره به ضعف نظارت‌ها تصریح کرد: نظارت تخصصی بر فعالیت آزمایشگاه‌ها بسیار محدود است. وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی هر کدام مسئولیت‌هایی دارند، اما وزارت بهداشت صراحتاً اعلام می‌کند که نیروی انسانی کافی برای نظارت تخصصی و مداوم بر همه آزمایشگاه‌ها ندارد. این کمبود نظارت، زمینه بروز تخلفات و ناهنجاری‌ها را افزایش داده است.
آزادسازی تأسیس آزمایشگاه بدون تقویت نظارت، خطای بزرگ سیاست‌گذاری بود
وی در ادامه گفت: در شرایطی که نظارت‌ها محدود است، شاهد هستیم که محدودیت‌های تأسیس آزمایشگاه نیز در سال‌های اخیر برداشته شده و هر فردی که سرمایه داشته باشد، می‌تواند به‌راحتی یک آزمایشگاه راه‌اندازی کند و یک نیروی دارای مدرک را صرفاً برای فعالیت فنی استخدام کند. در چنین شرایطی، ماهیت کار آزمایشگاه از یک فعالیت تخصصی به یک کسب‌وکار صرف تبدیل می‌شود.
وی افزود: افزایش شدید تعداد آزمایشگاه‌ها بدون تقویت زیرساخت‌های نظارتی، یک چالش جدی برای نظام سلامت ایجاد کرده و لازم است وزارت بهداشت و نهادهای نظارتی در این زمینه بازنگری جدی در سیاست‌ها انجام دهند.
مسئولیت این خبر با سایت منبع و جامعه ورزشی آفتاب نو در قبال آن مسئولیتی ندارد. خواهشمندیم در صورت وجود هرگونه مشکل در محتوای آن، در نظرات همین خبر گزارش دهید تا اصلاح گردد.
آخرین اخبار ورزشی از فوتبال ایران و باشگاه های جهان را در سایت ورزشی آفتاب نو بخوانید
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
