درحالی عرضه جدید محصولات ایران‌خودرو تا پایان روز شنبه ادامه دارد که تنها در دو روز ابتدایی، چهار‌میلیون و ۶۰۰‌هزار متقاضی اقدام به ثبت نام کرده‌اند. با توجه به ادامه دار‌بودن ثبت نام احتمالا شاهد رشد قابل‌توجه این رقم باشیم. به‌نظر می‌رسد این مرحله از فروش محصولات ایران‌خودرو به رکورد‌های ثبت‌شده در سال‌های گذشته از منظر تعداد متقاضیان نزدیک شده‌است. حذف شرط بلوکه‌کردن پول در حساب‌های وکالتی و همچنین رسیدن اختلاف قیمت کارخانه و بازار خودرو‌های عرضه‌شده در این مرحله به ۴۲.۳‌درصد از مهم‌ترین دلایل رشد تقاضا است.

فروش ویژه ماشین اصلاح مو GODFREY مدل Profession

قیمت: 359000 تومان

رکورددار تعداد متقاضیان خرید خودرو مربوط به سال‌۱۴۰۱ می‌شود. در دی ماه این سال ۱۱‌میلیون نفر تنها در یک مرحله از فروش ایران‌خودرو ثبت‌نام کردند. پیش از آن نیز در سال‌۹۹ شاهد بودیم که بیش از ۷‌میلیون نفر برای خرید خودرو صف کشی کرده‌بودند، اما از ابتدای سال‌جاری دیگر خبری از صف های‌میلیونی خرید خودرو نبود، به‌طوری‌که در طرح فروش تیرماه امسال ایران‌خودرو تعداد متقاضیان به حدود ۵۰۰‌هزار نفر رسیده بود، اما حالا بار دیگر عرضه جدید بزرگ‌ترین خودروساز کشور، تداعی کننده طرح‌های سال‌های گذشته است. دو دلیل عمده را می‌توان در بازگشت موج‌های استقبال از طرح‌های فروش خودروسازان موثر دانست. عامل اول که عموما هم اشاره بیشتری به آن می‌شود، حذف شرط بلوکه‌کردن پول برای خرید خودرو از کارخانه است. اواخر سال‌۱۴۰۱ بود که دولت مقرر کرد برای ثبت نام در طرح‌های فروش باید مبلغ مشخصی در حساب‌های وکالتی بلوکه شود. مبلغ موردنیاز برای حساب‌های وکالتی از ۱۰۰‌میلیون‌تومان آغاز شد و دست آخر به ۳۳۰‌میلیون‌تومان نیز رسید.

این موضوع توانست تا حد قابل‌توجهی تقاضای کاذب موجود در بازار را کنترل کند، چراکه پیش از آن اساسا نیازی به شرط خاصی برای ثبت نام در طرح‌های فروش خودرو به قیمت کارخانه نبود. اختلاف قیمت کارخانه و بازار خودرو به‌قدری زیاد بود که اگر کسی آنقدر خوش شانس بود که برنده خرید یکی از این خودرو‌ها شود، می‌توانست با خرید آن از کارخانه و فروش در بازار پول زیادی به جیب بزند و برای این کار تنها باید گواهینامه رانندگی داشت و پلاک فعال هم نداشت. ماجرا به حدی گسترده بود که رسانه‌ها به مراحل عرضه خودرو لقب «لاتاری» داده بودند، اما بعد از شرط بلوکه‌کردن پول در حساب‌های وکالتی، دیگر شرکت در این طرح‌ها نیاز به تمکن مالی داشت که خود به خود طیف گسترده‌ای را از بازی خارج می‌کرد، اما با حذف این شرط در طرح جدید فروش ایران‌خودرو بازهم استقبال گسترده شده‌است.

عامل دوم نیز رشد دوباره اختلاف قیمت کارخانه و بازار خودرو است. طی یک سال‌اخیر اختلاف قیمت تا حد زیادی کاهش پیدا کرده‌بود، اما حالا تحت‌تاثیر رشد نرخ دلار، تورم عمومی و انتظارات تورمی این اختلاف قیمت دوباره افزایش پیدا کرده‌است، به‌طوری‌که طبق بررسی «دنیای‌اقتصاد» اختلاف قیمت کارخانه و بازار ۱۲ مدل خودرویی که در لیست عرضه جدید ایران‌خودرو قرارگرفته‌اند به ۵۵۳.۶ میلیون‌تومان معادل ۴۲.۳‌درصد می‌رسد. این در شرایطی است که در تیرماه امسال اختلاف قیمت مذکور برای خودرو‌های داخلی به‌طور میانگین حدود ۹۶‌میلیون‌تومان معادل ۱۱‌درصد بود. «دنیای‌اقتصاد» نیز در همان زمان در گزارشی تحت‌عنوان «رانت خودرو در مسیر نزولی» به این موضوع پرداخته بود.

بر این اساس کاملا طبیعی است که بار دیگر صف‌های طولانی و میلیونی برای خرید خودرو تشکیل شود؛ چراکه با برنده‌شدن در لاتاری، افراد می‌توانند از طریق خرید و فروش بین کارخانه و بازار سودی بین ۳۱.۳‌درصد تا حتی ۵۸‌درصد کسب کنند، بنابراین می‌توان به قوت گفت «لاتاری خودرو» بازگشته است.