نمایندگان مجلس در تابستان سال جاری، مواد ۱۸۰ و ۱۸۲ آیین‌نامه داخلی مجلس درباره روند تهیه، تنظیم و بررسی لایحه بودجه را تغییر دادند.

طبق اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، دولت مکلف به تقدیم ماده واحده لایحه بودجه سالانه کل کشور در اول دی ماه شده است. لایحه بودجه باید برنامه محور و حاوی سقف منابع عمومی دولت به تفکیک درآمدها و مصارف، برنامه‌های اجرائی و اهداف کمی از جمله ترازهای عملیاتی، سرمایه‌ای و مالی و صرفا در قالب «جداول کلان و تفصیلی» شامل جداول الزامات منابع و مصارف و ارقام مربوط به آنها باشد.

دولت موظف است جدول فروض برآورد منابع و مصارف را به همراه لایحه بودجه به مجلس ارائه کند. جداول لایحه و مصوبه مجلس باید شامل استناد قانونی، موضوع، ردیف، رقم و سایر اطلاعات مرتبط با بودجه باشد و در صدر، ذیل یا حاشیه جداول هیچ «حکم یا توضیحی» درج نمی‌شود به جز در مواردی که تبیین سیاست های اجرائی بودجه و در چارچوب قانون برنامه پنج‌ساله توسعه و سایر قوانین مصوب باشد.

پس از تقدیم لایحه بودجه، هیأت رئیسه باید آن را در سامانه «قانونگذاری و نظارت مجلس» بارگذاری کرده و هم زمان به کمیسیون تلفیق بودجه و کمیسیون‌های تخصصی ارجاع دهد. کمیسیون تلفیق موظف است ظرف ۳ روز گزارش خود را در مورد رد یا تأئید کلیات لایحه، به هیأت رئیسه مجلس ارسال کند تا در دستور کار صحن علنی قرار گیرد.

بعد از این مرحله، گزارش کمیسیون تلفیق درباره رد یا تائید کلیات بودجه در صحن علنی مجلس بررسی می شود؛ در صورت تصویب کلیات، جزئیات لایحه بودجه به کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون تلفیق ارجاع می‌شود و حدودا بعد از بازه زمانی ۳۰ روزه جزئیات در دستور صحن علنی مجلس قرار می‌گیرد.

در صورتی که کلیات لایحه بودجه به تصویب مجلس نرسد، دولت موظف است ظرف ۵ روز لایحه را با اعمال اصلاحات مجدد به مجلس تقدیم کند. اگر در این مرحله نیز کلیات به تصویب نرسید، فرآیند اعاده لایحه به دولت تکرار می‌شود.  در این صورت کمیسیون تلفیق پس از دریافت لایحه اصلاح شده، حداکثر ۲ روز فرصت دارد تا گزارش جدید بررسی کلیات را به صحن علنی ارائه کند.

مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور لایحه بودجه ۱۴۰۵ را در جلسه علنی سه‌شنبه (۲ دی ماه) به مجلس تقدیم کرد و از همان زمان روند بررسی لایحه بودجه در مجلس شروع شد؛ بنا بر گفته محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، کلیات لایحه بودجه سال آینده در دستور جلسه علنی فردا (۷ دی) قرار دارد.

رحیم زارع عضو کمیسیون تلفیق در توضیح روند بررسی جداول لایحه بودجه ۱۴۰۵ گفت: جلسات کمیسیون تلفیق از روز چهارشنبه هفته گذشته برای بررسی کلیات لایحه بودجه آغاز شده است.

وی توضیح داد: در صورت تصویب کلیات لایحه بودجه در صحن علنی، جزئیات به کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون تلفیق ارجاع می‌شود؛ نمایندگان از زمان تصویب کلیات ۵ روز فرصت دارند تا پیشنهادهای خود را در سامانه ثبت کنند و سپس هر کمیسیون موظف است حداکثر ظرف ۵ روز به پیشنهادهای نمایندگان رسیدگی و گزارش کمیسیون مربوط را به کمیسیون تلفیق ارسال کند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه خاطرنشان کرد: پس از پایان این مهلت ۱۰ روزه، تمامی پیشنهادها در کمیسیون تلفیق مورد بررسی و جمع‌بندی قرار می گیرد؛ بعد از طی شدن این بازه زمانی حدودا ۳۰ روزه، گزارش کمیسیون تلفیق درباره جزئیات لایحه بودجه در دستور صحن علنی قرار خواهد گرفت.

زارع درباره چگونگی بررسی بودجه با رد کلیات گفت: اگر کلیات لایحه بودجه به تصویب صحن علنی مجلس نرسد، دولت موظف است ظرف ۵ روز لایحه را با اعمال اصلاحات به مجلس تقدیم کند. سپس کمیسیون تلفیق ۲ روز فرصت برای بررسی گزارش لایحه اصلاح شده بودجه و ارجاع آن به صحن علنی دارد.