جزئیات زندگی مخفی بشار اسد در روسیه

همزمان با اولین سالگرد اقامت بشار اسد در روسیه، ولادیمیر پوتین یک حلقه حفاظتی قدرتمند دور او کشیده است. رئیس‌جمهور سابق سوریه، دقیقاً یک سال پیش با هواپیمای نظامی روسیه و در آخرین لحظات از سوریه فرار کرد؛ درست زمانی که در کشورش با خطر بازداشت و اعدام روبه‌رو بود.

ولادیمیر پوتین شخصاً نجات بشار اسد در آخرین لحظه را تأیید کرد؛ عملیاتی که احتمالاً از بدل‌ و هلی‌کوپترهایی برای فریب بهره برده بود. اکنون گمانه‌زنی‌ها درباره محل دقیق اختفای رئیس‌جمهور سابق سوریه و خانواده‌اش پس از آنکه رئیس‌جمهور روسیه در ۸ دسامبر سال گذشته به بشار اسد، خانواده و دستیاران مهمش پناهندگی داد، بالا گرفته است،. خانواده اسد مالک چندین آسمانخراش در منطقه لوکس مسکو سیتی هستند که با پولی که قبل از سقوط دولت اسد از سوریه خارج شده بود خریداری شده‌اند.

طبق گفته یک منبع اطلاعاتی، اسد در یک اقامتگاه امن و مجلل در مسکو، زندگی می‌کند. این منبع احتمال می‌دهد که رئیس‌جمهور سابق سوریه در یکی از چندین مجتمع دولتی حفاظت‌شده در پایتخت روسیه مخفی شده باشد. یکی از این مجتمع‌ها، Vorobyovy Gory است که در تپه‌های اسپارو و نزدیک به «هالیوود روسیه» قرار دارد. این منبع آگاه می‌گوید:

این مکان‌ جایی است که امنیت اسد را تامین می‌کند؛ او توسط سرویس حفاظت فدرال (FSO) محافظت شده و در لاکچری‌ترین شرایط ممکن به سر می‌برد.

چند مکان دیگر هم خارج از مسکو وجود دارند، اما این مجتمع تنها افرادی را می‌پذیرد که شخصاً توسط پوتین تأیید شده‌اند و آنها یا در اینجا زندگی می‌کنند یا بر اساس حمایت پوتین از اینجا اخراج می‌شوند.

گزارش‌ها می‌گویند که رئیس‌جمهور سابق سوریه اکنون زمان خود را صرف بازی‌های ویدئویی در پنت‌هاوس ۳۰ متری یک برج می‌کند.

این ویلاهای ییلاقی در گذشته برای اعضای ارشد اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده و برخی رهبران خارجی مانند فیدل کاسترو و احتمالاً حافظ اسد، پدر بشار اسد، در سفرهایشان از آن استفاده می‌کردند. سرویس‌های امنیتی روسیه مسئولیت حفاظت از بشار اسد، ۶۰ ساله، در برابر تهدیدهای احتمالی از جمله تهدیدات حکومت جدید دمشق که خواستار استرداد او شده را برعهده گرفته‌اند.

با اینکه منطقه‌ای که اسد در آن اقامت دارد، پر از دوربین‌های تشخیص چهره است، اما یک افسر پیشین کاگ‌ب اعلام کرده که حتی اگر اسد از ویلای گزارش‌شده هم استفاده کند، این مکان «بیش از حد عمومی» است و حفاظت کامل از او را دشوار می‌سازد. خبرگزاری Agentsvo اخیراً گزارش داده که از جمله ساکنان این «روستای مخفی» می‌توان به ژنرال والری گراسیموف، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه اشاره داشت. گراسیموف درست پیش از آغاز جنگ روسیه با اوکراین به این منطقه نقل مکان کرده و فرماندهی اصلی کرملین در این جنگ را بر عهده دارد.

سرگئی شویگو، وزیر دفاع پیشین و اکنون دبیر شورای امنیت قدرتمند روسیه، که توسط اوکراین تهدید به ترور شده نیز در این محل مستقر است. همچنین رومن آبراموویچ، الیگارش و مالک پیشین باشگاه چلسی، در این منطقه خانه دارد. در ماه اکتبر گزارش شد بشار اسد، که با اسما اسد (همسر رئیس‌جمهور سابق سوریه و زاده لندن) ازدواج کرده، به دلیل مسمومیت به بیمارستانی در مسکو منتقل شد.

یک منبع امنیتی در مسکو می‌گوید که اوکراین اخیراً چندین ترور در روسیه انجام داده و ممکن است با مرگ اسد نشان دهد که هیچ‌کس در روسیه در امان نیست و ما اجازه چنین چیزی را نمی‌دهیم. دیدبان حقوق بشر سوریه به نقل از یک «منبع خصوصی» اعلام کرد انگیزه افشای این خبر، «تحقیر دولت روسیه و متهم کردن آن به همدستی» در مرگ اسد بوده است. این دومین بار بود که ادعای مسمومیت اسد مطرح می‌شد. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، این ادعا را قاطعانه رد کرده و با صراحت می‌گوید:

او هیچ مشکلی برای زندگی در پایتخت کشور ما ندارد.

در روزهای اخیر، ویدیویی منتشر شد که نشان می‌داد اسد در میدان سرخ مسکو دست در دست یک زن جوان راه می‌رود؛ اگرچه این ویدیو جعلی از آب درآمد، چراکه با هوش مصنوعی ساخته شده بود. گزارش‌ها نشان می‌دهند که پوتین دستور داده هیچ اطلاعاتی درباره بشار اسد یا اسما، همسر ۵۰ ساله سابقش که مبتلا به سرطان است، منتشر نشود. هیچ جزئیاتی از دیداری که قرار بود میان پوتین و اسد برگزار شود ارائه نشده و مشخص نیست آیا این دیدار صورت گرفته یا خیر.

در حالی که بشار اسد همچنان به صورت پنهانی زندگی می‌کند، حافظ پسر ۲۴ ساله‌اش، روایت هیجان‌انگیزی از روز فرار خانواده خود از سوریه ارائه می‌دهد. او می‌گوید:

هرگز برنامه‌ای، حتی یک برنامه جایگزین، برای ترک دمشق یا سوریه در نظر نگرفته بودیم.

حافظ اضافه می‌کند که مادرش پس از پیوند مغز استخوان در اواخر تابستان و پیش از فرار بقیه خانواده به مسکو رفته بود. او همچنین به شایعات منتشر شده در ۷ دسامبر اشاره کرده و می‌گوید:

در پاسخ، از پارک النیرابین در محله مهاجرین عکس گرفتم و در حساب شخصی اینستاگرام خود منتشر کردم.

حافظ می‌گوید:

تا آن زمان، با وجود صدای انفجارهای دوردست، هیچ چیز غیرعادی به نظر نمی‌رسید؛ تنها همان واقعیتی که از سال‌های آغازین جنگ به آن عادت کرده بودیم.

او اضافه می‌کند که آرامش در ساعات اولیه صبح از بین رفت:

این وضعیت بعد از نیمه‌شب تغییر کرد، وقتی یک مقام روسی به خانه ما آمد.

حافظ همچنین با تکذیب ادعاهایی مبنی بر اینکه او و پدرش بدون اطلاع دادن به پسرعموهایشان کشور را ترک کرده‌اند می‌گوید:

به محض اینکه فهمیدیم که قراره جابه‌جا شویم، من چندین بار با آن‌ها تماس گرفتم.

او می‌گوید که خانواده‌اش ساعت ۳ صبح به سمت فرودگاه دمشق حرکت کردند و متوجه شدند که فرودگاه کاملاً خالی است. حافظ اسد همچنین می‌گوید که خانواده‌اش با هواپیمای نظامی روسیه به لاذقیه در سوریه رفتند. سپس تلاش کردند به کاخ ریاست‌جمهوری بروند، اما متوجه شدند تلفن‌ها قطع شده و «تلاش‌ برای تماس بی‌نتیجه ماند».

با گزارش‌های منتشرشده درباره عقب‌نشینی نیروها از خط مقدم، حملات پهپادی به پایگاه آغاز شد. ترک منطقه امن دیگر ممکن نبود، زیرا فرماندهان به خانواده گفتند:

وضعیت به هرج و مرج کشیده شده و تمام تماس‌ها با مرکز فرماندهی از دست رفته است.

در همین حال، پوتین شخصاً خروج آن‌ها را تأیید کرد:

پس از مشورت با مسکو، فرماندهی پایگاه اطلاع داد که درخواست انتقال ما به روسیه داده شده است.

مدتی بعد، سوار هواپیمای نظامی روسیه به مقصد مسکو شدیم و همان شب به آنجا رسیدیم.

ویل گددس، کارشناس امنیتی، می‌گوید که رئیس‌جمهور سابق سوریه ممکن است از بدل‌ها و ترفندهای مختلف برای فرار خود از سوریه استفاده کرده باشد. او در این باره می‌گوید:

بدون شک، رئیس‌جمهور اسد از قبل یک برنامه‌ اضطراری برای انتقال خود داشت؛ برنامه‌ای که سال‌ها پیش طراحی شده بود.

گددس اضافه می‌کند که تیم بشار اسد احتمالاً می‌خواست با این اقدامات شورشیان را به‌سوی مسیرهای اشتباه هدایت کند تا فرار او آسان‌تر انجام شود:

آن‌ها ممکن بود خودروی ریاست‌جمهوری یا لیموزین مورد علاقه‌اش را به سمت مخالف در دمشق حرکت دهند و کسی را در عقب آن بنشانند که شبیه همسر، خودِ اسد یا یکی از اعضای خانواده‌اش باشد تا راه را برای فرار واقعی او هموار کنند.

گفته می‌شود که جاسوسان پوتین این عملیات انتقال را سازماندهی کرده‌اند. مقامات جدید سوریه خواستار استرداد بشار اسد شده‌اند، اما روسیه تاکنون از این کار امتناع کرده است.

احمد الشراع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، صریحاً تأیید کرد که هنگام دیدار با پوتین درخواست استرداد بشار اسد را مطرح کرده؛ او در این باره می‌گوید:

روسیه نظر متفاوتی دارد، اما عدالت باید اجرا شود.

گروه تحریر الشام؛ از گروه شبه نظامی که باعث سقوط دولت بشار اسد شد چه می دانیم